رابطه بين ويژگي‌هاي شخصيتي، خودكارآمدي و سبك‌هاي حل مساله با تاب‌آوري در اپراتورهاي مراكز پاسخگويي اضطراري 112

The relationship between personality traits, self-efficacy and problem-solving styles with resilience in emergency response center operators 112

رابطه بين ويژگي‌هاي شخصيتي، خودكارآمدي و سبك‌هاي حل مساله با تاب‌آوري در اپراتورهاي مراكز پاسخگويي اضطراري 112 مينا نظري كمال1، مرتضي مرادي پور2، شيدا صراف زاده3 1. كارشناس ارشد روان‌شناسي عمومي، تهران، ايران. 2. نويسنده مسيول: كارشناس ارشد جغرافيا و برنامه‌ريزي شهري، تهران، ايران. Email:m_moradipour2004@yahoo.com 3. كارشناس ارشد آمار زيستي، تهران، ايران. دريافت: 25/10/93 پذيرش: 6/3/94 چكيده مقدمه: اپراتوري خط اضطراري 112 هلال احمر، فعاليت داوطلبانه‌اي است كه به دليل درگيرشدن با مشكلات و بحران ها فشار رواني زيادي همراه دارد. لازمه مشاغل پراسترس، داشتن ويژگي‌هاي رفتاري و شخصيتي مشخصي است. از‌اين‌رو هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين ويژگي‌هاي شخصيتي، خودكارآمدي و سبك‌هاي حل مساله با تاب آوري در اپراتورهاي مراكز پاسخگويي اضطراري هلال احمر مي‌باشد. روش: اين مطالعه از نوع مطالعات همبستگي است كه به صورت مقطعي در سال 93 انجام شد. تمامي اپراتورهاي مرد خط اضطراري 112 هلال احمر سراسركشور كه درحال حاضر تعداد كل آنها 248 نفر است، در اين تحقيق بررسي شدند. آزمودني‌هاي اين مطالعه 103 نفر اپراتور مرد -شركت كننده بود كه به روش نمونه گيري غيراحتمالي دردسترس انتخاب شدند. پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك، ويژگي‌هاي شخصيتي، خودكارآمدي، سبك‌هاي حل مساله و تاب‌آوري در اختيار اپراتورهاي گروه نمونه قرار گرفت. در نهايت 93 نفر از اپراتورها، پرسشنامه‌ها را به پژوهشگران عودت دادند. در اين پژوهش از نرم‌افزار SPSS براي تحليل داده‌ها و آزمون‌هاي همبستگي، تحليل واريانس و رگرسيون چندگانه استفاده شد. يافته ها: بر اساس يافته‌ها، ويژگي‌هاي شخصيتي برون‌گرايي و وجدان مداري با تاب آوري رابطه مثبت معنادار دارند و وجدان مداري و خودكارآمدي قادر به پيش بيني تاب آوري اپراتورها مي باشد. از بين سبك‌هاي حل مساله، رابطه سبك گرايشي با تاب‌آوري، مثبت و در سطح 05/0 معنا دارست (209/0r=). رابطه تاب آوري روان‌شناختي با سبك اعتماد (281/0 r=)، سبك خلاقانه (442/0r=) و سبك كارآمد (402/0 r=)، در سطح 01/0 معني دار است و از اين ميان، سبك مقابله‌اي خلاقانه مي‌تواند 6/18درصد از تغييرات تاب آوري را پيش-بيني كند. نتيجه گيري: قرارگرفتن بلندمدت در برابر عوامل استرس زا بدون توجه به نيازهاي اپراتورها همچون زمان و مكان استراحت، مدت زمان ساعات كاري و فرصت كم بين تماس‌ها براي تخليه هيجاني ناشي از شنيدن اخبار حوادث مي‌تواند با تاثير بر سبك‌هاي حل مساله اپراتورها، تاب‌آوري آنها را تحت تاثير قرار دهد و در نتيجه بر بهداشت روان و عملكرد شغلي آنها اثر سو داشته باشد. از‌اين‌رو به نظرمي-رسد حمايت رواني- اجتماعي اپراتورها مي‌تواند به تحقق اهداف جمعيت هلال احمر كمك كند. درضمن، براساس يافته هاي پژوهش حاضر پيشنهاد مي شود پژوهش‌هاي گسترده تري در خصوص ارزيابي با جزييات بيشتر نيازهاي روان‌شناختي اين گروه از امدادگران انجام گيرد. كلمات كليدي: تاب آوري، خودكارآمدي، سبك‌هاي حل مساله، ويژگي‌هاي شخصيتي، اپراتورهاي 112 هلال‌احمر.

The relationship between personality traits, self-efficacy and problem-solving styles with resilience in emergency response center operators 112 Mina Nazari Kamal, MA of Psychology, Tehran, Iran Corresponding author: Morteza Moradipour, MA in Geography and Urban Planning, Tehran, Iran Email: m_moradipour2004@yahoo.com Sheida Saraf zadeh, MS in Biostatistics, Tehran, Iran Received: 15 January, 2015 Accepted: 27 May, 2015 Abstract Background: The emergency line operator 112 is a voluntary activity in Red Crescent society which has lots of psychological pressure due to crisis and stress. Stressful jobs needs to identify behavioral and personality characteristics. Therefore, this study aims to investigate the relationship between personality traits, self-efficacy and problem solving styles with resiliency in emergency response center operators in Red Crescent society. Method: In this cross-sectional correlation study, all operator men (248) in emergency line 112 were studied in 2014. Then, 103 operators were selected by using convenience sampling and questionnaire of demographic data, self-efficacy and problem solving styles with resiliency. It is worth mentioning that about 93 persons completed the questionnaire. Finally, data was analyzed by using SPSS, variance and multiple regression. Results: The results are as follows: the personality traits of extraversion and conscious have a positive relationship with resilience; conscious and self-efficacy are able to predict the operators’ resiliency; the approach style has a significant relationship with resilience about 0/05. (r=0/209). Also, the relationship of psychological resiliency with trust style, creative style and efficient style are meaningful r=0/281, r=0/442 and r=0/402 respectively. However, the copying creative style can predict 18/6% of resilience changes. Conclusion: Long-term exposure to stress factors regardless of the operators’ needs such as time and place of rest, long working hours and little time between calls in order to evacuate the excitement of news events can impact on both operators’ problem-solving styles and their resilience and have adverse effect on mental health and job performance. Therefore, psychosocial support of operators can facilitate the goals achievements of Red Crescent society. In addition, based on the findings of this study, further researches should be made in order to evaluate this group of relief workers with more detailed psychological needs. Keywords: resilience, self-efficacy, problem-solving styles, personality traits, emergency line operator 112