بررسي عوامل موثر بر نسبت جنسي ثانويه گاوهاي شيري هلشتاين

نسبت ثانويه جنسي، نسبت گوساله هاي نر به ماده زنده متولد شده است. مطالعات انجام شده در گونه هاي مختلف پستانداران نشان مي دهد كه فاكتورهاي متعددي بر نسبت جنسي ثانويه تاثير دارند. تغيير در نسبت جنسي ثانويه در گاوهاي شيري به لحاظ اقتصادي اهميت داشته و مورد توجه قرار گرفته است و توانايي تغيير آن مي تواند درآمد و سوددهي يك گاوداري را تحت تاثير قرار دهد. هدف از اين آزمايش بررسي تاثير پاره اي از عوامل موثر بر نسبت جنسي در گاوهاي هلشتاين ايران بود. در مطالعه حاضر از داده هاي شش گله بزرگ گاو شيري در خلال سال هاي 1375 تا 1389 استفاده شد. ميانگين توليد استاندارد شده 305 روز گله ها 8145 كيلوگرم (با دامنه 7578 تا 8670 كيلوگرم) بود. گله هاي مزبور تحت پوشش مركز اصلاح نژاد ايران بوده و ثبت مشخصات و ركوردگيري آن ها به صورت منظم توسط كارشناسان شركت هاي تعاوني گاوداران انجام مي شد. اين گله ها در ناحيه شمال شرقي كشور قرار داشتند. داده هاي توليدي (روز توليد و توليد تجميعي ظير شير تصحيح شده بر اساس 60 و 305 روز شيردهي)، داده هاي توليد مثلي (نظير سال زايش، فصل زايش، نوع زايش، جنس گوساله متولد شده، آخرين اطلاعات مربوط به تلقيح، روزهاي باز)، و جزئيات حذف احتمالي از گله و يا مرگ ثبت مي شد. داده هاي جمع آوري شده از گله ها پيش از تجزيه و تحليل مجدداً راستي آزمايي شد. بر اساس اسپرم استفاده شده، اسپرم ها به چهار گروه ايراني، كانادايي، آمريكايي و ساير كشورها (شامل اسپرم هاي تهيه شده از كشورهاي اروپايي) تقسيم بندي شدند. براي آناليز آماري داده ها از مدل رگرسيون لجستيك استفاده شد. نتايج نشان داد كه درصد گوساله هاي نر به گوساله هاي ماده 53 به 47 بود. در مطالعه حاضر نوع اسپرم مورد استفاده در تلقيح مصنوعي (شامل: ايراني، آمريكايي و كانادايي) تاثير معني داري بر نسبت ثانويه جنسي نداشت. سال زايش نيز تاثيري بر نسبت جنسي نداشت. نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه نوع زايمان (طبيعي و يا غيرطبيعي) تاثير معني داري بر نسبت ثانويه جنسي داشت (0.001P