تيمورتاش قرباني منافع انگليس در ايران

Teymourtash, the victim of British interests in Iran

هدف: گفتار حاضر به بررسی نقش عبدالحسین تیمورتاش در منظومۀ دیپلماسی كشورمان و دورۀ رضاشاه و نقش دولت انگلیس در حذف وی از صحنۀ سیاسی ایران می‌پردازد. روش/ رویكرد پژوهش: رویكرد این مقاله بررسی موضوع با اتكا به اسناد وزارت خارجۀ انگلستان است كه تاكنون از آن بهره برده نشده است. یافته‌ها: تیمورتاش كه در سمت وزارت دربار، سكان هدایت دستگاه دیپلماسی را نیز بر عهده داشت، با تكیه بر حمایت‌های رضاشاه وارد مذاكرات مستقیم با دولتمردان انگلیس شد و با اتخاذ سیاست عدم تقابل آشكار با قدرت‌های موجود، ضمن نزدیكی استراتژیك به شوروی در جهت اعمال فشار بر دولت بریتانیا و با در پیش گرفتن منافع ملی كشورمان گام در این مذاكرات نهاد؛ اما مقاومت تیمورتاش در بسیاری از موارد اختلافی بین‌الطرفین را موجب شد - كه به عنوان «مسائل معوقه» از آنان یاد می‌شود- تا دیپلمات‌های آن كشور در مكاتبات خود با لندن عامل اصلی شكست مذاكرات خود با ایران را شخص تیمورتاش قلمداد نموده و به نوعی خواهان حذف وی از صحنۀ سیاسی ایران شوند.

Based on records held in the British Ministry of Foreign Affairs, this paper examines the role of Abdolhosein Teymourtash in Iranian diplomacy during the reign of Reza Shah (1925-1941). As the Minister of Court from 1925 to 1932, Teymourtash led the exercise of the countryʹs diplomacy as well. Relying on the support of Shah, he entered into direct negotiations with British statesmen. He adopted a policy of avoiding open confrontation with foreign powers; in the meantime, he started a strategic alliance with the Soviets in order to protect the national interest in negotiating with the British. His stubbornness in negotiating over differences, called at the time "outstanding issues", led British diplomats to consider him as the main barrier to resolving issues and asked for his elimination from political scene of Iran.