الگوها و مفاهيم تاثيرگذار در حوزه مناسباتي عصر صفوي با تكيه بر متن مكاتبات

صفويان در طول حكومت خود ناچار از ايجاد ارتباط با همسايگان بوده اند. اين پيوندها در مواقع متعددي به لحاظ اختلافات سياسي و مذهبي طرفين چشم اندازي دوستانه نداشته است. صفويان به منظور بقاي سياسي و دفاع از چارچوب جغرافيايي و رويكردهاي مذهبي خود علاوه بر روش هاي نظامي در عرصه ديپلماتيك نيز روش پويا و پر تحركي را دنبال نمودند. نامه هاي متعددي كه از اين دوره بر جاي مانده است نشانگر فعال بودن عرصه هاي ديپلماتيك صفويان است. هدف اين نوشتاردستيابي به برخي اصول و معيارهاي كاربردي در مناسبات خارجي عصر صفويه با تكيه بر متن مكاتبات سياسي است. فرضيه تحقيق بر اين ديدگاه استوار است كه ظاهراً صفويان درتقابل و يا تعامل با همسايگان منطقه اي خود ضمن رعايت و تاكيد بر برخي اصول ثابت در مواردي از روشي تاكتيك پذير و منعطف نيز برخوردار بودند. ماحصل اين پژوهش نشان مي دهد كه حكومت صفويه در عرصه ديپلماتيك يك سياست پويا و تاثيرگذار را در دستور كار خود داشته است. حجم نامه هاي ارسالي به مناطق مختلف مويد اين نگرش است. در عين حال تعمق در متن نامه ها حاكي از وجود گونه اي از رويكردهاي پايدار و اصولي در مناسبات خارجي بوده است. ضمن اين كه متناسب با شرايط حاكم بر روابط طرفين گونه اي از انعطاف در ادبيات سياسي نامه ها به چشم مي خورد كه به نوعي تامين منافع و مقاصد مورد نظر صفويان را نشان مي دهد.