اولويت بندي شاخص هاي اكولوژيكي ، اقتصادي و اجتماعي پارك هاي ملي با استفاده از تكنيك هاي تصميم گيري چند معياره (Entropy ، SAW و TOPSIS)

پارك هاي ملي نقشي اساسي در حفاظت اكوسيستم هاي طبيعي در سطح ملي و جهاني دارد از اينرو تعيين و اولويت بندي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي جهت ارزيابي پارك هاي ملي حائز اهميت فراوان مي باشد. لذا در اين مقاله، از پرسشنامه هاي دلفي به منظور شناسايي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي حايز اهميت در ارزيابي پارك هاي ملي و از تكنيك آنتروپي به منظور محاسبه وزن آنها استفاده شده است. در ادامه از تكنيك هاي مناسب تصميم گيري چند شاخصه مانند SAW وTOPSIS براي اولويت بندي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي پارك هاي ملي استفاده گرديده است. تجزيه و تحليل يافته هاي پژوهش با استفاده از روش دلفي، 129 شاخص و 7 معيار را از جنبه هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي براي پارك هاي ملي شناسايي نموده است كه بعد از بومي سازي 89 شاخص كه شامل 67 شاخص اكولوژي، 7 شاخص اقتصادي و 15 شاخص اجتماعي ارائه شد. نتايج وزن دهي معيارها از طريق تكنيك Entropy نشان داد كه معيار عملكردهاي زيست محيطي و حمايتي با وزن (228161/0)، حفاظت از تنوع زيستي با وزن (168609/0)، حفظ، توسعه عملكرد شرايط اجتماعي با وزن (148688/0) و ظرفيت و عملكرد توليد با وزن (109170/0) به ترتيب بيشترين وزن را به خود اختصاص داده اند و نتايج اولويت بندي معيارها با تكنيك هاي TOPSIS و SAW نشان داد معيار عملكردهاي زيست محيطي و حمايتي و حفاظت از تنوع زيستي از جنبه اكولوژيكي اولويت بالاتري را در قياس با ساير معيارها دارند. مقايسه نتايج حاصل از دو روش در اين تحقيق مبين اين است كه تكنيك TOPSIS نسبت به SAW نتايج منطقي تر و نزديكتر به واقعيت را ارائه مي كند. پارك هاي ملي نقشي اساسي در حفاظت اكوسيستم هاي طبيعي در سطح ملي و جهاني دارد از اينرو تعيين و اولويت بندي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي جهت ارزيابي پارك هاي ملي حائز اهميت فراوان مي باشد. لذا در اين مقاله، از پرسشنامه هاي دلفي به منظور شناسايي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي حايز اهميت در ارزيابي پارك هاي ملي و از تكنيك آنتروپي به منظور محاسبه وزن آنها استفاده شده است. در ادامه از تكنيك هاي مناسب تصميم گيري چند شاخصه مانند SAW وTOPSIS براي اولويت بندي معيارها و شاخص هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي پارك هاي ملي استفاده گرديده است. تجزيه و تحليل يافته هاي پژوهش با استفاده از روش دلفي، 129 شاخص و 7 معيار را از جنبه هاي اكولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي براي پارك هاي ملي شناسايي نموده است كه بعد از بومي سازي 89 شاخص كه شامل 67 شاخص اكولوژي، 7 شاخص اقتصادي و 15 شاخص اجتماعي ارائه شد. نتايج وزن دهي معيارها از طريق تكنيك Entropy نشان داد كه معيار عملكردهاي زيست محيطي و حمايتي با وزن (228161/0)، حفاظت از تنوع زيستي با وزن (168609/0)، حفظ، توسعه عملكرد شرايط اجتماعي با وزن (148688/0) و ظرفيت و عملكرد توليد با وزن (109170/0) به ترتيب بيشترين وزن را به خود اختصاص داده اند و نتايج اولويت بندي معيارها با تكنيك هاي TOPSIS و SAW نشان داد معيار عملكردهاي زيست محيطي و حمايتي و حفاظت از تنوع زيستي از جنبه اكولوژيكي اولويت بالاتري را در قياس با ساير معيارها دارند. مقايسه نتايج حاصل از دو روش در اين تحقيق مبين اين است كه تكنيك TOPSIS نسبت به SAW نتايج منطقي تر و نزديكتر به واقعيت را ارائه مي كند.