آشكارسازي تنوع ژنوتيپي و فنوتيپي جمعيت هاي وي ول (Quercus libani) در جنگل هاي زاگرس شمالي با استفاده از نشانگر مولكولي SCoT و مشخصه هاي ريخت شناختي و بيوشيميايي

در اين گزارش تنوع ژنوتيپي و فنوتيپي 109 پايه نمونه برداري شده از نه جمعيت وي ول (Quercus libani) در جنگل هاي زاگرس شمالي با استفاده از نشانگر مولكولي چندشكلي نواحي هدف كدون شروع (SCoT)، و مشخصه هاي ريخت شناختي و بيوشيميايي برگ مطالعه شده است. تجزيه خوشه اي مجموع داده هاي فنوتيپي، جمعيت هاي مورد مطالعه را در پنج خوشه اصلي گروه بندي كرد. در مجموع، 10 آغازگر SCoT 101 نوار را در ژنوتيپ هاي مورد مطالعه تكثير كردند كه از اين تعداد 92 نوار (90 درصد) چندشكل بودند. تنوع ژني ني (h) و شاخص تنوع شانون (I) در هر دو سطح گونه و جمعيت بالا بودند (به ترتيب 284/0 و 258/0 در سطح گونه و 431/0 و 279/0 در سطح جمعيت). تنوع بالاي فنوتيپي و ژنتيكي نشان داد كه جمعيت هاي وي ول زاگرس شمالي تنوع بالايي را در خود حفظ كرده اند. مقدار GST برآورد شده (29/0) نشان داد كه بخش عمده تنوع ژنتيكي آشكار شده مربوط به تنوع درون جمعيت هاست (87 درصد)، كه جريان ملايم ژني بين جمعيت ها Nm) = 175/1) نيز آن را تاييد كرد. تنوع ژنتيكي نسبتاً بالاي درون گونه اي و تمايز ژنتيكي نسبتاً پايين بين جمعيتي به ميزان زيادي ناشي از پخش شدگي دانه گرده و پيوستگي پراكنش اين گونه در مناطق مورد مطالعه است. بر اساس آزمون مانتل همبستگي ماتريس هاي فاصله حاصل از مختصات جغرافيايي و ماتريس تشابه حاصل از نشانگرهاي SCoT معني دار نبود، كه ويژگي هاي سيستم تلاقي، رانش ژنتيكي و جريان گسترده ژني معمول در جوامع بلوط را مي توان عوامل مهم دخيل در اين وضعيت دانست.