تحليل هم‌واژگاني پروانه‌هاي ثبت اختراع براي آشكار‌سازي زمينه‌هاي موضوعي فناوري

A Patents’ Co-word Analysis for Determining the Subject Trends of Technology

تحليل هم‌واژگاني، يكي از فنون علم‌سنجي است كه مي‌تواند از طريق پروانه‌‌هاي ثبت اختراع، به شناخت مفاهيم و سلسله مراتب روابط بين آن‌ها در يك زمينه از فناوري كمك كند. با اين نگاه، پژوهش حاضر در نظر دارد با مطالعه واژگاني پروانه‌‌هاي ثبت اختراع مرتبط با فناوري برق ربات زيرسطحي خودكار، زمينه‌هاي موضوعي مربوط به اين فناوري را شناسايي كند. براي اين كار، در گوگل پتنت و پايگاه لنز جست‌و‌جو و تعداد 223 پروانه ثبت اختراع بازيابي شد و سپس با روش نيمه‌خودكار نمايه‌سازي شد. پس از يك‌دست‌سازي، تعداد 1975 اصطلاح موضوعي تشخيص داده شد. ماتريس هم‌رخدادي اين اصطلاحات، با نرم‌افزار راور ماتريس ايجاد و مركزيت بينابيني اين اصطلاحات با يوسي‌اي نت محاسبه و آن‌هايي كه صفر بودند، كنار گذاشته شدند. در نهايت، 708 اصطلاح موضوعي باقي ماند. اين‌ كار، روايي اصطلاحات مرتبط با فناوري برق ربات زيرسطحي خودكار را تضمين مي‌كند. در پايان، نقشه روابط اصطلاحات موضوعي از طريق نرم‌افزار نت دراو ترسيم شد. يافته‌هاي حاصل از اين نقشه‌ها نشان دادند كه موضوعات: سيستم ارتباطات، سيگنال‌هاي صوتي، انتقال سيگنال، ناوبري، سيستم كنترل، آنتن، كاتد، سيستم‌هاي سونار، تصويرهاي سونار، سيستم نيرو، سنسورها، سيستم‌‌هاي هماهنگي، سيستم پيرانش و منبع تغذيه، از مركزي‌ترين موضوعات حوزه برق ربات زيرسطحي خودكار هستند. مطالعه ادبيات مرتبط با رويكردها و گرايش‌ها در حوزه برق ربات زيرسطحي خودكار، انطباق قابل قبولي را بين يافته‌هاي اين پژوهش و ادبيات مورد مطالعه نشان داد. روش به‌كار‌رفته در اين پژوهش مي‌تواند به‌عنوان ابزاري كمكي در شناخت فناوري يك محصول موثر باشد.

Co-word analysis of patents is a technique in scientometrics that leads to determine the concepts and hierarchies associated with a technology. The current research aims at determining the themes of Autonomous Underwater Vehicle (AUV) through co-word analysis of patents. Google Patents and Lens (two patent databases) were searched and 223 patents were retrieved at the first step. Semi-automatic indexing of these patents resulted in 1975 index-term. The co-occurrence matrix for these index-terms created through Ravar-Matrix. Their betweeness centralities were determined by UciNet. In the next step, those terms with betweeness centrality equal to zero were put aside and 708 terms remained as a result. This guarantees the validity of terms related to the electricity of AUV technology. Finally the terms were mapped through NetDraw. Findings show that the most central subject terms for the electricity of the AUV technology include: communication systems, acoustic signals, signal transmission, navigation, control systems, antenna, cathode, sonar systems, sonar images, power systems, sensors, coordinate systems, propulsion systems, and power supply. The trends of AUV literature review confirm these results.