تطبيق ويژگي‌هاي بصري وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي مطرح جهان با وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي ايران

A Comparative Visual Research between Universities’ Websites in Iran and the Other Countries

با گسترش ارتباطات الكترونيكي و اينترنتي، نياز به طراحي وب‌سايت‌ براي دانشگاه‌ها بيشتر شده و جذب كاربران به اين وب‌سايت‌ها و اطلاع‌رساني از اين طريق، از اهداف اوليه‌ اين مراكز گرديده است. در اين ‌راستا، طراحيِ بصريِ اين وب‌سايت‌ها حايز اهميت است و شناسايي معيارهاي طراحي، به بهبود آنها كمك شاياني مي‌كند. بررسي اشكالات بصريِ وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي ايران در مقايسه با ويژگي‌هاي بصريِ مشترك ميان وب‌سايت‌هاي موفقِ دانشگاه‌هاي جهان و يافتن شباهت‌ها و تفاوت‌هاي ميان عناصر بصري اين دو گروه، پرسش‌ها و اهداف‌ اصلي اين پژوهش هستند. براي تحقق اين اهداف، با روش تحقيق تطبيقي-توصيفي و استفاده از روش‌هاي كيفي و كمّي شبه‌آماري در توليد و تحليل داده‌ها، از دو جامعه‌ وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي جهان و ايران، نمونه‌هايي براساس رتبه‌ علمي دانشگاه و رتبه‌ وب‌سايت آنها انتخاب شد. در هر جامعه، 53 وب‌سايت از دانشگاه‌‌هاي مختلف از نظر گروه آموزشي و محل دانشگاه، درنظر گرفته شد و ويژگي‌هاي عناصر بصري آنها مانند نوشته‌ها، رنگ‌ها، عكس‌ها، تصاويرِ متحرك و ... به‌وسيله يك چك‌ليست محقق‌ساخته با گزينه‌هاي ازپيش‌ تعيين‌شده، به‌طور جداگانه موردآزمون قرار گرفت. سپس به كمك آزمون آماري كاي‌دو مورد تحليل آماري قرار گرفت. براساس نتايج اين بررسي، وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي ايران و جهان، در ويژگي‌هايي مانند انتخاب رنگ، عدم استفاده از بافت در زمينه، روش متمايزكردن لينك‌ها، تعداد و تنوع اندازه عكس‌ها و تقسيم‌بندي سه يا چهارستوني صفحه اصلي به‌صورتي هم‌سان عمل مي‌كنند. تفاوت عملكرد وب‌سايت‌هاي دانشگاه‌هاي جهان و ايران بيشتر در موارد مربوط به تايپ و نوشته‌ها مانند استفاده از خط دور براي تيترها، تنوع زياد نوع تايپ‌فيس‌ها، تنوع كم در اندازه نوشته‌ها، فاصله كم بين خطوط متن در وب‌سايت‌هاي ايراني است. همچنين وب‌سايت‌هاي ايراني، علاوه‌بر نمايش اسلايد، از تصاوير متحرك هم استفاده مي‌كنند و معمولاً ساير صفحات وب‌سايت‌هاي آنها از نظر رنگ و تركيب‌بندي با صفحه اصلي هم‌آهنگي ندارند.

As the electronic and internet communication grows, the need to desig websites for universities has become more apparent, and attracting the users to these websites and passing information through these websites, has become one of these organizations’ primary goals. As a result, designing Graphical User Interface for these websites plays an important role and identifying design criteria, would be a great help to improve it. This paper is a study in design problems of websites in the Iranian universities in comparison to common patterns in the websites for successful universities of the world. To reach this goal, from both Iranian and the world’s university websites, some cases have been chosen regarding their scientific and website rankings. In each category 53 websites from different universities have been taken into account, based on their study departments and location and their visual aspect, like texts, type and size of fonts, colors, images, animated pictures, etc have been studied via a checklist questionnaire with some questions and prepared options. The data has been extracted and presented separately for each category. Then the data has been analyzed with frequency distribution graphs and by the help of Chi square test. The result of this study indicates that overall, the Iranian and world’s university websites work the same in characteristics such as choosing main and background colors, not using patterns in the backgrounds, way of distinguishing the main links, number and using different sized pictures, dividing the page into three or four columns and avoiding to use music,. The difference though, between universities in Iran and the world is more related to the texts, like using borders around headers, overusing of different typefaces, insufficient diversity of font sizes and short distance between lines in the Iranian websites. In other occasions, Iranian websites, in addition to using slide shows, make use of animated pictures and usually other pages of Iranian’s university websites do not follow the same color and design pattern of the homepage.