بررسي اثر كشندگي عصاره‌ي متانولي ميوه هليله‌ زرد (Terminalia chebula Retz) بر ليشمانيا ماژور در شرايط برون‌تني

Cytotoxic Effect of Methanolic Extract of Terminalia chebula Retz Fruit on the Leishmania Major In vitro

مقدمه: ليشمانيوز جلدي يكي از مشكلات عمده سلامت در بسياري از كشورها مي‌باشد. استفاده از تركيبات آنتي‌موان پنج ظرفيتي به عنوان داروهاي خط اول درمان ليشمانيوز جلدي، همراه با محدوديت‌ها و عوارض جانبي متعددي مي‌باشد. هدف: هدف اين مطالعه بررسي اثر كشندگي عصاره متانولي ميوه هليله زرد بر ليشمانيا ماژور در شرايط آزمايشگاهي بود. روش بررسي: عصاره ميوه هليله زرد با غلظت‌هاي µg/ml 500 و 250، 125، 80 به همراه پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا واقع در فاز لگاريتمي در پليت كشت 96 خانه‌ايي به صورت 4 بار تكرار افزوده شده و در دماي 21 درجه سانتي‌گراد انكوبه شد. بعد از گذشت زمان‌هاي 24، 48 و 72 ساعت، درصد بقا پروماستيگوت‌ها تعيين شد. هليله زرد با غلظت ?g/ml 80 و 250 به ماكروفاژهاي آلوده به انگل افزوده شد. ميانگين تعداد آماستيگوت در هر ماكروفاژ در زمان‌هاي 24 و 48 ساعت پس از افزودن عصاره گياه محاسبه شد. آناليز آماري داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS و آزمون‌هايANOVA يكطرفه انجام شد. نتايج: ميزان بقا پروماستيگوت‌ها پس از گذشت 24 ساعت در مواجه با بيشترين و كمترين غلظت هليله زرد (?g/ml 500 و 80) به ترتيب 01/19 و 65/98 درصد بود، ميزان بقا در اين دو گروه پس از 48 ساعت به ترتيب، 81/7 و 26/97 درصد و پس از 72 ساعت به ترتيب، 61/31 و 26/97 درصد بود. ميزان IC50 پس از 24 ساعت µg/ml10/114به دست آمد. ميزان كشندگي عصاره گياه در آماستيگوت‌ها در زمان 24 ساعت براي دو غلظت ?g/ml 80 و 250 به ترتيب 35/40 و 99/29 درصد و در زمان 48 ساعت به ترتيب 21/45 و 11/41 درصد به دست آمد. نتيجه‌گيري: عصاره ميوه هليله زرد داراي اثر كشندگي بر پروماستيگوت و آماستيگوت‌هاي ليشمانيا ماژور در شرايط برون‌تني است. گل‌واژگان: هليله زرد، پروماستيگوت، آماستيگوت، ليشمانيا ماژور

Background: Cutaneous leishmaniasis is one of major public health problem in many countries. Pentavalent antimonite components as first line treatment of cutaneous leishmaniasis has many limitations and side effects. Objective: The aim of this study was to investigatethe cytotoxic effect of methanolic extract of Terminalia chebula Retz fruit on the Leishmania major in vitro. Methods: Terminalia chebula Retz fruit extract with 80, 125, 250 and 500 µg/ml concentrations with leishmania promastigotes were added to 96-well plate as 4-time repeated and incubated in 21 ?C. Viability percent of promastigotes was estimated by direct counting and MTT assay; after 24, 48 and 72 hours. Terminalia chebula Retz extract with80 and 250 ?g/ml were added to infected macrophages. The mean of amastigotes in each macrophage was obtained after 24 and 48 hours. Statistical analysis of data was done by SPSS software and one-way ANOVA test. Results: viability percent of promastigotes in groups treated by maximum and minimum concentrations (500 and 80 ?g/ml) of Terminalia chebula Retz after 24 hours was 19.01% and 98.65%, respectively.Viability of this groups after 48hours was 7.81% and 97.26% and after 72 hours it was 31.61% and 97.26%, respectively. IC50 for 24 hours was 114.10 µg/ml. Cytotoxicity of Terminalia chebula Retz extract (80 and 250 ?g/ml) in amastigotes after 24 hours was 40.35% and 29.99%; and after 48 hours was 45.21% and 41.11%, respectively. Conclusion: extract of Terminalia chebula Retz fruit has cytotoxic effect on the promastigotes and amastigotes of L. major in vitro. Keywords: Terminalia chebula Retz, Amastigotes, Leishmania major, Promastigotes