تعدد زوجات و شرايط آن در لايحه حمايت خانواده

Polygamy and Iits Legislative Conditions in the Family Draft Bill

اسلام دين جاودانه و احكام منصوص در قرآن تغييرناپذير بوده، منحصر به زمان خاصي نشده، بلكه در همه زمان ها مي تواند هدايت گر و راهبر امور فردي و اجتماعي افراد بشر قرار گيرد. از جهت ديگر تغيير و تحول در جوامع در بستر زمان، كه پديده اي طبيعي و واقعي است، مسايل و اموري را مطرح مي سازد كه مستلزم انطباق آن ها با احكام اسلامي مي باشد. اسلام به جهت ويژگي جاودانگي بايد بتواند در هر مقطعي از زمان پاسخگوي نيازهاي افراد جامعه بوده و با اجتهاد در موضوعات مستحدثه و جاري، احكام روز را يافته و فقه پويا را جامه عمل بپوشاند. يكي از موضوعات مطرح شده در شرع، مسيله تعدد زوجات است كه از موضوعات تحت پوشش خانواده بـوده و در لايحـه حمايـت خـانـواده كه توسط قـوه قضاييه پيشنهاد و به تاييد هيات وزيران رسيده، نيز مورد بحث قرار گرفته است. در خصوص موضوع مذكور احكامي در قرآن كريم و در برخي احاديث و مستندات روايي آمده است. در ضمن برخي مقررات و نظام هاي اعلامي در لايحه از باب مصالح اجتماعي امكان طرح دارد كه در صورت مغاير نبودن با مباني فقهي مي تواند مورد وضع شارع حكومتي قرار گيرد. مقاله حاضر در نظر دارد تطابق و تناسب مواد پيشنهادي لايحه با مقتضيات روز و با احكام اسلامي را در موضوع تعدد ازدواج به مورد بحث بگذارد. براي نيل به اين هدف درصدد است، ابتدا با استناد به آيات قرآني، احاديث و روايات، و با استناد به نظر فقهاي مشهور و ساير صاحب نظران اسلامي، موضع و ديدگاه شرع را در اين خصوص بيابد. سپس با طرح مصالحي در جهت نظم بخشي به موضوع تعدد زوجات در جامعه فعلي ما، و با توجه به ويژگي هاي خاص آن، مواد لايحه را، با توجه به ابعاد مختلف آن مورد مداقه و بررسي قرار دهد. بررسي مشروعيت اصل تعدد زوجات، شرايط فردي و اجتماعي تجويز آن و فلسفه تاريخي و تشريعي موضوع، مي تواند ما را در تشريع قانوني پديده مذكور بر اساس مصالح اجتماعي هدايت و راهنمايي كند.

Family, as one of the most fundamental institutions may play a significant role in the well-being of society; strengthening its pillars would result in the promotion of moral values in society, and weakening its grounds would lead the society to moral deterioration. The parliament by making specific laws, and its executive body, the judiciary, are responsible for the protection of family, especially for its more vulnerable members: women and children. The current paper is intended to analyze the latest governmental proposal for the legislation of polygamy and setting up its conditions by which the matter may be exercised by men. It has to be noted that the issue of polygamy is derived from the Sharia’ law, and the legislation of polygamy, in its aims and objectives, must be compatible with that of Islamic law. However, changes in the public perspectives on the issue may influence such legislation by making it more flexible and in accordance with social and cultural ideas of the present society.