مدل‌هاي انتخاب گسسته: كاربردي از انتخاب وسيله نقليه در شهر اصفهان

Introduction of a Discrete Choice Model: Application for Mod Choice in Isfahan City

تاكنون اكثر مطالعات انجام شده برای استخراج تقاضا، بر اساس تابع مطلوبیت كلاسیكی و استخراج تابع تقاضا در یك مجموعه انتخاب پیوسته صورت گرفته است، در حالی كه در بسیاری از موارد انتخاب فرد در یك مجموعه پیوسته قرار ندارد. در اقتصاد مدل‌های انتخاب گسسته یا مدل‌های انتخاب كیفی به توصیف، توضیح و پیش‌بینی انتخاب بین دو یا چند گزینه می‌پردازد. در مدل‌های انتخاب گسسته كه به بررسی وضعیت‌هایی با نتایج بالقوه گسسته می‌پردازد، مقدار بهینه از طریق شرایط استاندارد مرتبه اول قابل توصیف نیست. این نوع از مدل‌ها بر ارتباط بین انتخاب‌های انجام شده توسط هر فرد و خصوصیات مربوط به فرد و خصوصیات مربوط به هر یك از گزینه‌ها از طریق محاسبه احتمال انتخاب یك گزینه توسط فرد با استفاده از مدل‌های لوجستیك و پروبیت تاكید دارد. در این راستا، این مقاله ابتدا به معرفی مدل‌های انتخاب گسسته و چگونگی شكل‌گیری و مدل‌سازی تقاضا درآن پرداخته و سپس به تخمین تقاضای سفر (انتخاب وسیله) در شهر اصفهان در ساعت اوج صبح با استفاده از این رهیافت به عنوان یك مدل كاربردی پرداخته است. این تقاضا از طریق جمع‌آوری پرسش‌نامه به طور تصادفی از 457 فرد سفركننده در ساعت اوج صبح انجام شده است. نتایج این رهیافت نشان می‌دهد كه تقاضا برای خودرو شخصی فقط به آسایش خودرو شخصی وابسته بوده است، در حالی كه تقاضا برای تاكسی به زمان، هزینه، درآمد و آسایش و تقاضا برای اتوبوس به زمان و هزینه وابسته بوده است.

Until now, most studies related to derivation of demands have been conducted on the basis of a classical desirability function and in a continued choice set while, in many cases, individual choices cannot be made in a continued set. In economics, a discrete or quantal choice model is used to describe, explain and predict choices between two or more alternatives. These choices may occur  in contrast to classical consumer theory that is made on the assumption of continued amounts of demanded commodities. In the case of classical consumer theory, continued space of alternatives allows the use of calculus to derive optimal amount of goods and modeling the empirical demand by using regression analysis. However, in a discreet choice model that describes the discreet condition, use of the first order condition for optimal solutions is impossible. The discreet choice model uses theoretical and empirical modeling of individual choices with a deterministic choice set and the relationship between each individual choices, characteristics of individuals and characteristics of each alternative by estimating the probability of choosing each alternative for one individual with a logestic and probit model. Thus, the first part of this paper is allocated to the introduction and modeling of a discreet choice and deriving a travel demand function from it. Then, this framework is empirically used for deriving of travel demands for work and educational trips in Isfahan city in the morning peak time by  questionnaires randomly given to 457 travelers. As the results show, the demand for cars is just a function of seeking comfort, while the demand for buses is a function of time, cost and comfort. Also, the demand for taxi is a function of time, cost, comfort and income.