كنترل مستند اسامي مشاهير( امراي لشكري و كشوري) اسناد دوره قاجار موجود در آرشيو ملي ايران

Authority control of eminent Ghajarid military and civil people at the National Archives of Iran (NAI)

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت كنترل مستند مشاهیر اسناد آرشیوی و بازنگری شیوه­نامة كنترل مستند اسامی رجال و مشاهیر اسناد آرشیو ملی ایران برای امرای كشوری و لشكری در دورة قاجار است. روش و رویكرد پژوهش: روش مورد استفاده، تركیبیِ(كمی-كیفی) دلفی كلاسیك تعدیل شده و مطالعات كتابخانه­ای بوده و برای گردآوری داده­ها از مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. جامعة پژوهش حاضر شامل دو گروه است. جامعة نخست، نام‌های امرای كشوری و لشكری است كه در كتاب  شرح حال رجال ایران قرن 12و 13 و 14 هجری، نوشتة مهدی بامداد آمده است. جامعة دوم، آرشیویست­هایی هستند كه با مستندسازی در حوزة آرشیو آشنایی دارند یا دارای حداقل 5 سال تجربه در این زمینه می‌باشند. یافته‌های پژوهش: در پرسشنامة مرحلة نخست،71 درصد(10 نفر) از 14 نفر اعضای پنل، بیشتر از نصف انتخاب‌هایشان ( میانه) از 60 نام، نامی غیراز نام مستند شدة كتابخانه ملی بوده است. همچنین، 20 نام  از 60 نام پرتكرار (33درصد)  كاملاً جدید بوده­اند و در 50 درصد(30 سؤال) از 60 سؤال نامی غیراز نام مستند شدة كتابخانة ملی انتخاب یا پیشنهاد شده است. در پرسشنامة مرحلة دوم، از 62درصد( 15 مقوله) از 24 مقولة به­دست آمده از تحلیل پاسخ­های تشریحی اعضای پنل، به‌دلایل و قوانینی غیراز دلایل و قوانین موجود در شیوه‌نامة مستند اسامی رجال و مشاهیر آرشیو ملی ایران در دورة قاجار اشاره كرده­اند. در پرسشنامة مرحلة سوم، 60درصد(17 قانون) از 28 قانون تأیید شده، موارد جدیدی بوده­اند كه توسط اعضای پنل پیشنهاد شده‌اند. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته­های به­دست آمده و بااستفاده از نظرات اعضای پنل دلفی، عناصر موجود در شیوه­نامة كنترل مستند اسامی رجال و مشاهیر آرشیو ملی ایران و همچنین عناصری كه باید در شیوه­نامة كنترل مستند اسامی مشاهیر(امرای لشكری و كشوری) اسناد آرشیو ملی ایران در دورة قاجار بیاید، مشخص شد. همچنین، براساس عناصر پیشنهاد شده، شیوه‌نامة كنترل مستند اسامی مشاهیر(امرای لشكری و كشوری) دورة قاجار تدوین گشت. پژوهشگر پیشنهاد می­نماید آرشیو ملی ایران از طریق گام­هایی كه ارائه نموده در جهت تدوین و پیشرفت شیوه‌نامة مستند اسامی مشاهیر اسناد آرشیو ملی ایران اقدام نماید.

Purpose: This paper examines state of authority control of eminent Ghajarid (19th century) military and civil officials at the National Archives of Iran (NAI), based on the preferences of a panel of experts. Method/Research design: Mixed methodology is applied. Modified classic Delphi technique is used. Data was collected using interviews and questionnaires. At the first step, a sample of 60 names of civil and military officials was listed from a comprehensive collective biography of 19th century eminent Iranians. At the second step, preferences of experts at the NAI about the authorized form of the names were sought and summarized. Findings:  The first round revealed that preferences of 10 out of 14 members of the panel were different from the form adopted by the National Library of Iranʹs Persian Authority File (PAF). Out of 60 most frequently referred names in the sample, 20 were new (not listed in the PAF). Analysis of the second round questionnaire data showed that experts’ preferences in 15 cases were because of rules and reasons different from those stated in the NAI Manual for deciding authorized for the Ghajarid names. In the third round, also, 17 new cases were suggested by the panel members. Conclusion: Findings showed that new elements should be considered when NAI Manual is to be revised.