ارزيابي مديريت خطر در موزه‌هاي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي، و گردشگري

Risk Management Assessment at the Museums of the Iranian Cultural Heritage, Handcrafts, and Tourism Organization

هدف: پژوهش حاضر، با هدف تبیین وضعیت مدیریت خطر در موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، و گردشگری انجام شد. روش/ رویكرد: پژوهش به روش پیمایشی توصیفی انجام شده و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعة پژوهش، شامل80 نفر از مسئولان و مدیران موزه‌های وابسته به سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، و گردشگری در سطح كشور است. روایی پژوهش حاضر صوری است و ضریب پایایی پرسشنامه85درصد است. یافته­ ها­ی پژوهش: آثار فلزی، بیشترین شیء موزه­ای موجود در موزه ­های مورد بررسی است(66/56 درصد). عمر ساختمان دو سوم موزه‌ها(80درصد) بیش از 30 سال و 60درصد ساختمان موزه‌ها جزء آثار تاریخی هستند. همچنین، 7/91 درصد ساختمان موزه‌های مورد پژوهش بیمه نشده‌ بودند. تمامی موزه‌ها (100درصد) در منطقه ­ای واقع شده‌اند كه مورد تهدید بلایای طبیعی یا دیگر انواع خطر­ها هستند و 7/71 درصد آنها فاقد برنامه مدون كنترل خطر بودند و از برنامه‌های آموزشی ضروری در حوزه مدیریت خطر به ­طور مستمر استفاده نمی­شود.  عدم پوشش بیمه ساختمان و مجموعه موزه‌ها، عدم برنامه مدون كنترل خطر، عدم ارتباط مؤثر و مستمر با افراد و سازمان‌های متخصص در حوزه مدیریت خطر، و عدم پیش‌بینی بودجه لازم از جمله مشكلات و موانع موجود مدیریت خطر در این موزه‌ها بود. نتیجه­ گیری: فرآیند اجرای مدیریت خطر در موزه­های مورد پژوهش در شرایط مناسبی نیست. تشكیل كمیتة ملی آسیب‌شناسی و امكان‌سنجی شرایط اجرای فرآیند مدیریت خطر، تدوین برنامه‌های آموزشی مستمر، تدوین برنامه كنترل خطر برای موزه ­ها، تشكیل كارگروه تخصصی جهت امور بیمه‌ای موزه ­ها، و عضویت در شبكه­ های مختلف ملی یا منطقه‌ای مدیریت خطر جهت استفاده از خدمات خاص این سازمان‌ها از اهم راهكارهای پیشنهاد شده است.

Purpose: Aims to report the state of risk management at the museums of the Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization Methodology: A questionnaire was used to gather data. Research population consisted of 80 managers and staff members of museums throughout the country. Reliability index of the questionnaire was 85%. Findings: Metal objects are the most common objects held at the museums, more than other materials (56.66%). The age of 80% of museum buildings was more than 30 years, and 60% of buildings are listed as national heritage; 91.7% of the buildings lack an insurance policy; all are located in the zones prone to natural disasters and other kinds of risk; 71.7% lack witten risk control plans and continous training programs. Lack of insurance policies for buildings and museum collections, lack of risk control plans, and lack of budget are among the problems that museums face with regard to managing risks. Conclusion: The process of risk management in the museums is not appropriate. We recommend that a national committee for identifying risk be established. The committee should carry out a feasibility study to implement a risk management process.  A  task force should appointed to work out problems regarding insurance and membership in national and regional networks.