جستاري در توزيع، تكثير، و آرشيو فيلم‌هاي مستند: منبع اطلاعاتي فراموش شده

Distributing, Copying, and Archiving of Documentaries: Forgotten Resources

هدف: هدف از اجرای این طرح بررسی امكانات و ارائۀ راهكارهایی برای راه‌اندازی و ادارۀ یك آرشیو متمركز ملی از فیلم‌های مستند ایرانی به عنوان یكی از انواع منابع معتبر اطلاعاتی برای استفادۀ تمامی پژوهشگران است. روش/ رویكرد پژوهش: این مقاله با رویكرد پیمایشی – توصیفی تدوین شده است. برای گردآوری داده‌های مقاله از روش‌های مصاحبه و سندی – كتابخانه‌ای استفاده شده و پس از بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌ها به نتیجه‌گیری پرداخته شده است. یافته‌ها و نتایج پژوهش: فیلم مستند یكی از قدیمی‌ترین انواع فیلم است كه تأكید خاصی بر بازنمون واقعیت دارد و معمولاً عاری از عنصر تخیل است. استناد به حقایق موجود و نزدیكی این نوع فیلم به واقعیت موجب شده كه سازندگان فیلم‌های مستند پیش از ساختن این نوع فیلم دست به پژوهش‌های گسترده‌ای بزنند تا بتوانند آثار قابل قبولی در این حوزه ارائه كنند. به همین دلیل، می‌توان فیلم مستند را حاصل پژوهش به صورت تصویری دانست كه جایگزین متن مكتوب شده است. از سوی دیگر، وجوه اشتراك زیادی میان یك فیلم مستند و یك مقالۀ علمی پژوهشی وجود دارد كه در این مقاله به تشریح آنها پرداخته شده است. اما مشكلاتی كه بر سر راه توزیع و تكثیری فیلم مستند، به عنوان اثری مستقل و دارای حقوق پدیدآورنده وجود دارد، موجب شده كه این آثار از دسترس پژوهشگران ایرانی علاقه‌مند دور بمانند. به عنوان راهكاری برای حل این مشكل، امكان فراهم‌آوری آرشیوی جامع، متشكل از تمامی فیلم‌های مستند ایرانی در سازمان اسناد و كتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان پشتیبانی برای تمامی آرشیوهای موجود فیلم مستند و به منظور استفادۀ تمامی پژوهشگران ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.

Purpose: Aims to estimate feasibility of funding a national archive for Iranian documentaries as one of the most authentic and reliable information resources for researchers. Methodology: Data is gathered using interviews and from archival and library resources. Findings: As documentaries emphasize reality and generally do not have imaginational elements, documentary makers need to do extensive research before they start shooting. Also, there are some similarities between a peer reviewed article and a documentary. However, Problems of copyright and distribution has banned researchers from access to documentaries in Iran It is suggested that the Iranian National Library and Archives, develops an comprehensive archive of Iranian documentaries to overcome the problem of lack of access.