نقش‌مايه‌هاي شرقي در اشعار آنّا آخماتِوا، شاعرۀ معاصر روسيه

The Oriental Traits in the Poems of Anna Akhmatova, the Popular Russian Contemporary Poetess

چكیده آنّا گورنكا كه تخلص «آخماتِوا»، نامی تاتاری و كهن، را برای خود برگزید، محبوب‌ترین شاعرۀ معاصر روسیه است كه «به زنان سخن‌گفتن آموخت» و به همراه نیكالای گومیلیوف و چهار شاعر دیگر مكتب آكمه‌ایسم را در روسیه بنیان نهاد. اشعار آخماتِوا دربرگیرندۀ مسائل گوناگون از جمله عشق است. در اشعار عاشقانه‌اش عشق به وطن در اوج قرار دارد. حوادث سیاسی روسیه (شوروی) سبب شد تا آخماتِوا به شاعرِ ملی و حماسه‌سرای مرثیه‌خوان معروف شود. شاعر دیدگاه‌های دینی ـ فلسفی خود دربارۀ زندگی و معنای آن را در اشعارش بیان می‌كند. دغدغۀ حفظ خاك وطن سرلوحۀ زندگی قهرمان‌های اشعار اوست. آخماتِوا كه خود را «دختر شرقی» می‌نامد صاحب اشعاری با نقش‌مایه‌های شرقی است. او در مردمان شرقی معرفت و حكمت می‌یابد و طبیعت شرق برای او شگفت‌انگیز است. اشعار آخماتِوا با «دانه‌های مروارید» كلام شیخ سعدی منور است. در اشعار شرقی او طنین رود و نغمۀ عندلیب شرقی گوش‌نواز و رایحۀ یاس ایرانی روح‌نواز است. در این مقاله كوشش شده ضمن معرفی آخماتِوا و بیان ویژگی‌های شعری او، با بررسی اشعار شرقی ـ ایرانی او به علل سرودن آن‌ها، دیدگاه شاعر به طبیعت، فرهنگ، حكمت شرق، و این‌كه شرق برای آخماتِوا چیست، اشاره شود

Anna Gurenko better known by her pen name as Akhmatova, an old Tartar name, is the most popular contemporary Russian poetess, who “taught women how to speak”. Together with Nikolai Gumilev and four other poets, she founded the School of Akmeism in Russia. Akhmatova’s poems contain various issues including love. Among her romantic poems, love of the homeland is the most prominent theme. Political affairs of Russia (Soviet) led her to be known as a national epic elegist poet. She expressed her religious-philosophical ideas about life and its meaning through her poems. Her heroes all have the concern of saving and protecting their homeland. Akhmatova, who called herself “Oriental Girl”, has poems with oriental traits. She found wisdom and knowledge among oriental people, and believed that oriental nature was wonderful. Akhmatova’s poems are illuminated with the “pearls” of Saady’s words. The sound of oriental rivers and singing of oriental birds echo in her oriental poems, and they smell of Iranian Jasmine. In this article, we have tried to introduce Akhmatova and describe some of the features of her poems. We also studied some of her oriental-Iranian poems and the reasons for saying such poems in order to learn about her idea regarding oriental nature, culture and wisdom, and find out what did the orient mean to Akhmatova