شبيه‌سازي جريان ورودي به درياچه اروميه با استفاده از مدل SWAT

Simulation of Inflow to Urmia Lake Using SWAT Model

درياچه اروميه واقع شده در شمال غربي ايران، در معرض انواع تهديدات مانند خشكسالي، احداث سدهاي متعدد، تغيير كاربري اراضي و افزايش دما روبرو است. با توجه به اهميت درياچه هرگونه مطالعه كه به شناسايي مشكلات در اين حوضه بيانجامد داراي توجيه مي‌باشد. در مطالعه حاضر، توانايي مدل SWAT در شبيه‌سازي جريان حوضه آبريز اروميه با مساحت 52000 كيلومترمربع مورد بررسي قرار گرفت. مدل براي دوره زماني 1997 1980 اجرا شد كه بازه زماني 19911980 براي دوره واسنجي و دوره 1998 1992 به‌عنوان اعتبارسنجي درنظر گرفته شد. نتايج واسنجي در 10 درصد ايستگاه‌هاي هيدرومتري در حد خيلي‌خوب و 85 درصد از ايستگاه‌ها مناسب ارزيابي شدند. همچنين نتايج اعتبارسنجي نشان داد كه به‌ترتيب در 25 و 45 درصد ايستگاه‌هاي نتايج در حد خيلي‌خوب و مناسب بوده است. اين شرايط نشان‌دهنده توانايي بالاي مدل در شبيه‌سازي جريان در اين حوضه مي‌باشد. همچنين برخي عوامل تأثيرگذار بر رواناب ورودي به درياچه در سال‌هاي اخير مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج حاكي از آن است كه تغييرات اخير (احداث سدهاي متعدد، تغيير اقليم و كاربري اراضي) در حوضه سبب كاهش حجم رواناب ورودي به درياچه در حدود 80 درصد گرديده است. بنابراين، اگر شرايط مديريتي طبيعي در حوضه آبريز برقرار بود وضعيت درياچه مي‌توانست بهتر از وضعيت كنوني باشد.

Urmia Lake, located in northwest of Iran, has been exposed to various threats such as drought, construction of dams, land use changes and increased global temperature. Due to the importance of Urmia Lake, it is feasible to conduct different kinds of studies to identify the problems of its watershed. The main objective of this study was to evaluate SWAT program’s ability to simulate runoff in Urmia Lake watershed with an area of 52000 km2. The model was run for the 19801997 period. Calibration and validation periods were from 1980 to 1991 and from 1992 to 1997, respectively. The results of calibration for 10% and 85% of hydrometric stations were very good and suitable, respectively. Also, validation results for 25% and 45% of hydrometric stations were very good and suitable, respectively. These results show the high ability of SWAT model to simulate discharges in Urmia Lake watershed. Moreover, some factors influencing inflow to the lake in recent years were evaluated. The outcomes revealed that recent changes (dam cconstructions, climate change and land use change) in the watershed have caused inflow volume to the lake to decrease by 80%. So, if natural management conditions had prevailed in the watershed, the Lake’s conditions would have been much better.