تحليل فراواني منطقه‌اي جريان كم در حوزه آبخيز كارون شمالي

Regional Frequency Analysis of Low Flow in Northern Karoon Watershed

خشكسالي هيدروژيك معمولاً بر منطقه وسيعي تأثير گذار است و جريان حداقل رودخانه اي شاخص مناسبي براي مطالعه خشكسالي هيدرولوژيك است. در اين تحقيق جهت پيش بيني خشكسالي هيدرولوژيك در حوزه آبخيز كارون شمالي، 14 ايستگاه با طول دوره آماري مناسب و آمار ثبت شده تا سال آبي 881387 انتخاب شد و 13 خصوصيت فيزيوگرافي و اقليمي از ايستگاه هاي منتخب براي انجام آزمون همگني به روش تحليل خوشه اي سلسله مراتبي مد نظر قرار گرفت. سپس سري زماني جريان حداقل 7 روزه، براي هر ايستگاه محاسبه شد و بر اساس آزمون هاي نكويي برازش كاي اسكوئر و كلموگراف اسميرنوف و همچنين محاسبه آماره توزيع گاماي 2 پارامتره به عنوان بهترين توزيع منطقه اي شناسايي گرديد و دبي جريان حداقل 7 روزه با دوره هاي بازگشت 5، 10،20، 50 و 100 سال با استفاده از نرم افزار FREQ در هر ايستگاه برآورد گرديد. سپس تحليل منطقه اي جريان كم به روش رگرسيون چند متغيره انجام شد. به علاوه با ترسيم منحني تداوم جريان در هر ايستگاه، شاخص نيز براي هر ايستگاه استخراج گرديد و نقشه هاي ناحيه بندي شاخص هاي ، ، و تهيه شد. نتايج تحليل منطقه اي نشان داد كه ارتفاع متوسط و شيب متوسط حوزه آبخيز كارون شمالي از عوامل مؤثر بر جريان حداقل در اين حوزه مي باشند. همچنين بررسي نقشه هاي ناحيه بندي جريان حداقل نيز نشان داد از ميان نواحي كه بيشتر خشكسالي را تجربه مي كنند گستره جنوب شرقي حوزه، خشكسالي شديدتري را نسبت به ساير نقاط تجربه مي كند.

Hydrologic drought which usually affects wide regions can be studied through Low flow index. In this study, to predict hydrologic drought in North Karoon watershed, 14 stations with suitable and long enough duration data were recorded in the 138788 water year. Then 13 physiographic and climatic characteristics of the chosen stations were used to perform homogeneity test for cluster analysis. 7 day low flow series were calculated in each station and according to chisquare and Kolomogragh smirnov tests and parameter, 2 parameter gamma distribution was selected as the best regional distribution for this region. Therefore, a seven day low flow index was estimated using FREQ for 5,10,20,50,100 return periods. Regional analysis was performed using a multiple regression method. Moreover, flow duration curves were delineated to obtain Q95 index. Then, zoning maps for Q95، Q7,2 ،Q7,10, Q7,100 were prepared. The results of regional analysis indicated that the averages of height and slope were the two most effective parameters in low flow in this watershed. The investigation of zoning maps showed that southeastern part of this watershed experiences severe droughts compared with other parts.