ارزيابي شاخص كيفيت خاك تحت تأثير تيمارهاي مختلف كود روي و ارتباط آن با غلظت روي در دانه گندم

Assessment of Soil Quality Index with Zinc Fertilizer and its Concentration Wheat Grain

مديريت كود دهي به مثبت و يا منفي شدن كيفيت خاك منجر مي شود و در نهايت بر عملكرد گياه و تغذيه انسان اثرگذار است. هدف از اين پژوهش محاسبه شاخص كيفيت خاك تحت تأثير تيمارهاي مختلف كودي روي بود. پژوهش در مزرعه تحقيقات كشاورزي رودشت انجام شد. تيمارها شامل لجن فاضلاب و كود گاوي (در دو سطح 5 و 10 تن در هكتار)، خاكستر لاستيك (200 كيلوگرم در هكتار)، پودر لاستيك (1 تن در هكتار)، كود شيميايي سولفات روي (40 كيلوگرم در هكتار) و شاهد بود. پس از اندازه گيري ويژگي هاي خاك با تعيين حدود بحراني، كلاس بندي و امتيازدهي براي هر كدام از ويژگي هاي خاك، شاخص كيفيت محاسبه شد. با افزودن سه ويژگي غلظت روي قابل دسترس، آب قابل دسترس و تنفس ميكروبي، اين شاخص به صورت گسترش يافته محاسبه شد. نتايج نشان داد كه افزودن 10 تن در هكتار لجن فاضلاب و خاكستر لاستيك به خاك نسبت به ساير تيمارها باعث شد تا مقدار روي قابل جذب نسبت به شاهد به ترتيب 800 و 661 درصد افزايش يابد. كاربرد مقدار مناسب (10 تن در هكتار) كودهاي آلي باعث بهبود كيفيت خاك شد. محاسبه مقدار شاخص كيفيت خاك گسترش يافته بهتر توانست به شناخت اثر تيمارها بر خاك كمك كند. همچنين، رابطه مثبت و معني دار در سطح يك درصد بين شاخص كيفيت خاك و عملكرد و ميزان روي دانه گندم وجود داشت. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه مي توان در خاك منطقه رودشت از تيمار لجن فاضلاب 10 تن در هكتار به دليل افزايش ماده آلي و روي در خاك، آن را به عنوان يك كود مناسب توصيه نمود.

Management of organic and inorganic treatments may have positive or negative effects on soil quality, plant growth and human nutrition. The objectives of this study were to determine the effects of organic and inorganic zinc fertilizer application on soil quality indicators and wheat yield. This research was conducted at Agricultural Research Station Roudasht, Isfahan, Iran. Sewage sludge and cow manure (5 and 10 t/ha), ash rubber (1 t/ha), powder rubber (200 kg/ha), ZnSO4 (40 kg/ha) were applied and wheat was cultivated. Soil sles were collected at tilling and harvest stages. After taking sles and measurements of the soil parameters, we determined the critical limits for each category and class rating for the each soil parameters, and the soil quality index was calculated. The results showed sewage sludge and rubber ash were significantly effective in increasing soil bioavailable Zn compared to other treatments. Application of sewage sludge and cow manure at 10 ton/ha improved soil quality. The expanded soil quality index can help better understand the effect of fertilizers on soil. A positive and significant relationship between soil quality indicators and Zn uptake and wheat yields was also observed. Our results indicate that addition of 10 t/ha sewage sludge as fertilizer can significantly improve soil quality, supplying the necessary amount of Zn for wheat growth.