تأثير برخي اصلاح‌كننده‌هاي آلي بر ويژگي‌هاي رويشي و غلظت كادميوم، روي و سرب در ذرت در يك خاك آلوده به عناصر سنگين

Effect of Vermicompost, Pistachio Kernel and Shrimp Shell on Some Growth Parameters and Availability of Cd, Pb and Zn in Corn in a Polluted Soil

به‌منظور بررسي اثر اصلاح‌كننده‌هاي آلي (ورمي‌كمپوست، پوست پسته و پوسته ميگو) بر تثبيت كادميوم، روي و سرب در يك خاك آلوده و قابليت دسترسي اين عناصر توسط گياه ذرت، آزمايش گلخانه‌اي انجام شد. در اين پژوهش اثر اصلاح‌كننده‌هاي آلي (ورمي‌كمپوست، پوست پسته و پوسته ميگو) در سه سطح صفر، 5 و 10 درصد وزني با سه تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي انجام گرديد. گياهان در شرايط گلخانه به مدت ۲ ماه رشد نمودند. پس از دو ماه، گياهان از محل طوقه قطع و اندام هوايي گياه جدا گرديد. صفات اندازه‌گيري شده شامل فلورسانس متغير به حداكثر (Fv/Fm)، شاخص كارايي دستگاه فتوسنتزي (PI)، شاخص سبزينگي، سطح برگ، وزن تر و خشك ريشه و اندام هوايي گياه و غلظت عناصر روي، كادميوم و سرب در ريشه و اندام هوايي گياه بود. نتايج نشان داد افزودن اصلاح‌كننده‌هاي آلي به خاك موجب كاهش مقدار pH و افزايش EC خاك شد. ويژگي‌هاي رويشي گياه مانند شاخص سبزينگي برگ، سطح برگ، شاخص كارايي دستگاه فتوسنتزي، كلروفيل فلورسانس و وزن تر و خشك ريشه و اندام هوايي گياه در تيمارهاي ورمي‌كمپوست و پوست پسته به‌طور معني‌داري بيشتر از شاهد بود. درحالي‌كه در تيمار پوست ميگو گياهان پس از دو هفته خشك شدند. نتايج نشان داد كه با افزايش ورمي‌كمپوست و پوست پسته غلظت كادميوم، سرب و روي در ريشه و اندام هوايي گياه به‌طور معني‌داري كاهش يافت.

This experiment was conducted to evaluate the effect of vermicompost, pistachio kernel and shrimp shell on the immobilization and availability of Cd, Pb and Zn in corn in polluted soils. Treatments consisted of two levels of pistachio kernel, shrimp shell and vermicompost (5 and 10 % w/w). In control treatment, no amendment was added to the soil. The experiment was carried out as a completely randomized design with 3 replications. Plants grew for two months in the greenhouse. Then, all the plants were harvested and their shoots and roots were separated, washed with distilled water and oven dried at 65 °C to a constant mass. The measured characteristics were dry weight of shoots and roots, leaf area, greenness index, chlorophyll fluorescence, maximal quantum yield of PS  photochemistry (Fv/Fm), performance index (PI), and total concentrations of Cd , Pb and Zn in shoots and roots. Results showed that plant growth parameters (dry weight of shoots and roots, leaf area) and photosynthetic characteristics (chlorophyll fluorescence, Fv/Fm, and PI) were higher in plants grown in vermicompost and pistachio kernel treatments as compared to those grown in control. Plants died in shrimp shell treatment after two weeks. The concentration of Cd, Zn and Pb in shoots and roots of plants grown in vermicompost and pistachio kernel treatments were lower than those grown in control.