تحليل خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاري

خطبه فدكيه به عنوان يك ارتباط زباني تحقق يافته در بافت و زمينه تاريخي مشخص، يكي از گفتمان هاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي پس از رحلت پيامبر اعظم(ص) را تشكيل مي دهد. يكي از روش هاي تحليل اين گونه متون، به عنوان بخشي از ميراث ديني، استفاده از تحليل كارگفتي و بررسي متن در چارچوب كنش گفتاري است. بر اساس اين نظريه، گوينده كه همواره در بافتي خاص سخن مي گويد، هنگام سخن گفتن علاوه بر اداي كلمات و بر زبان جاري ساختن الفاظ در قالب گزاره هاي مختلف، كنش هايي هم انجام مي دهد كه آن ها را به پنج دسته بياني، انشايي، تعهدي، احساسي و اعلامي تقسيم كرده اند. اين جستار كه به تحليل متن خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاري پرداخته، به اين نتيجه رسيده است كه كنش هاي اعلامي و بياني بيش از ديگر كنش ها در اين خطبه به چشم مي خورد و با توجه به بافت پيراموني ايراد اين خطبه و زمينه هاي تاريخي آن، اين فراواني را مي توان بدين معنا گرفت كه حضرت فاطمه(س) پس از رحلت پيامبر(ص) در صدد احياي سنت وي و تبيين احكام و دستورات اسلام بوده است.