بررسي تنوع ژنتيكي لاين هاي جهش يافته متحمل به شوري در گندم نان با استفاده از نشانگر مولكولي ISSR

به منظور بررسي اثر تيمار شوري بر برخي شاخص هاي بيوشيميايي در ژنوتيپ هاي گندم، آزمايشي در شرايط كشت هيدروپونيك در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل دو سطح شوري (شاهد و هدايت الكتريكي شش دسي زيمنس بر متر مربع) و سه ژنوتيپ شامل دو لاين موتانت (T-67-60 و T-65-7-1) و رقم طبسي بودند. فعاليت آنزيم ليپوكسي-ژناز (LOX)، محتوي كلروفيل و شاخص مالون دي الدهيد مورد بررسي قرار گرفت. با اعمال شوري ميزان LOX، مالون دي الدهيد و كلروفيل در ژنوتيپ هاي مورد مطالعه اختلاف معني داري نشان داد. بيش ترين ميزان تغييرات LOX و مالون دي الدهيد، مربوط به رقم طبسي و كم ترين ميزان تغييرات مربوط به لاين T-67-60 بود. با توجه به وجود همبستگي منفي ميزان مالون دي الدهيد و LOX با تحمل به شوري و همبستگي مثبت ميزان كلروفيل با تحمل به شوري چنين به نظر مي رسد، تحمل بالاتر لاين موتانت T-67-60 به شوري در مقايسه با ژنوتيپ هاي ديگر توجيه پذير باشد. در واكنش زنجيره اي پلي مراز با 15 آغازگر ISSR 182 باند قابل امتياز دهي تكثير شد. از 15 آغازگر مورد استفاده در اين تحقيق 13 آغازگر الگوي باندي واضح و تكرار پذير توليد نمودند كه بين آن ها شش آغازگر چند شكلي نشان دادند. در اين ميان، تعداد قطعات تكثير شده توسط آغازگرهاي مختلف متفاوت بود. بيش ترين تعداد قطعات تكثير شده مربوط به آغازگرهاي 15 و 22 با تعداد 22 باند و كم ترين تعداد قطعه تكثير شده مربوط به آغازگر 17 با 13 باند بود. تشابه ژنتيكي ژنوتيپ هاي مورد بررسي با استفاده از ضريب تشابه جاكارد از 94/0 تا 96/0 متغير بود. پايين بودن دامنه فاصله ژنتيكي ميان ژنوتيپ هاي مورد بررسي نشان دهنده نزديكي ژنتيكي بالاي آن ها بوده و بر صحت جد والدي طبسي دلالت دارد، تنوع موجود در شدت باندها و به ويژه مشاهده باندهاي جديد مويد بروز جهش در لاين هاي مورد بررسي بود.