آيا گونه هاي ماندابي استپ هاي البرز به عنوان شاخص هاي بوم شناختي قابل استفاده اند؟ آزمون يك فرضيه و ترسيم نيمرخ بوم شناختي گونه ها

Are wetland species of Alborz steppes used as ecological indicators? Test on a hypothesis and ecological profile of species

مانداب هاي شيب هاي جنوبي رشته كوه هاي البرز ويژگي هاي منحصر به فردي دارند. تاكنون مطالعات كمي درباره گونه هاي شاخص و عوامل موثر بر الگوي انتشار آن ها در اين رويشگاه ها انجام گرفته است. هدف از اين پژوهش آزمون فرضيه امكان شاخص بودن گونه هاي ماندابي و ترسيم نيمرخ بوم شناختي آنها در دامنه هاي خشك البرز مي باشد. روابط متقابل بين ارتفاع از سطح دريا و ويژگي هاي خاك و حضور گونه ها (در ۵۱۲ قطعه نمونه) با تجزيه و تحليل گونه هاي شاخص دو طرفه و روش نيمرخ بوم شناختي بررسي گرديد. از ۴۱ گونه جمع آوري شده تنها ۱۱ گونه در اين تجزيه و تحليل گونه هاي شاخص در سه گروه پوششي شناسايي گرديد. گروه اول شامل گونه هاي Ligularia persica. وGypsophila elegans. در ارتفاعات بالا(>2500 متر) با خاك هايي اسيدي ( < 3/6) و ماسه اي (> 55%)مي باشد. در گروه دوم گونه هاي شاخص Pedicularis sibthorpii و Carex dilutaدر تراز هاي مياني از متغير هاي بوم شناختي به ويژه ارتفاع ( 2550-2050 متر) و اسيديته خاك( 6/7 4/6) ديده مي شوند. گروه سوم با گونه هاي شاخص Schoenoplectus lacustris ،Carex songorica. و Lythrum salicaria. در ارتفاعات پايين (>2000 متر) در خاك هاي قليايي (<7/7) با با تراز هاي بالايي از هدايت الكتريكي ( >ms/cm 10) و درصد رس (< ۳۶%) مشخص مي گردد. همچنين ۱۲ گونه به عنوان گونه هاي شاخص براي ارتفاع و ويژگي هاي خاكي با استفاده از ترسيم نيمرخ بوم شناختي مشخص گرديد.

Wetlands are characterized with unique flora and vegetation in southern slopes of Alborz Mts. To date, there are scares studies related to mountain wetland indicator species and the main factors affecting their distributional patterns. The aim of the project is to test a hypothesis that represent the considering the wetland species as ecological indicators. To reach this aim, the relationships between altitude, soil properties and the occurrence of indicator species (in 512 relevé) were examined by using TWINSPAN analysis and ecological profile method. Out of 41 studied plant species, 11 species were identified as indicator species in three vegetation groups by TWINSPAN analysis. Group I, with Ligularia persica, Gypsophila elegans were restricted in high altitude (> 2500 m) and in acidic (< 6.3) and sandy soils (> 55%), Group II, with Pedicularis sibtorphii and Carex diluta were observed in the middle level of ecological variables particularly altitude (20502550 m) and pH (6.47.6), and Group III, with Schoenoplectus lacustris , Carex songorica and Lythrum salicaria have found in the lower altitude (< 2000 m), where soil is characterized by high pH (>7.7), EC (> 10 ms/cm) and percent of clay (> 36%). Finally 12 plant species (out of 41) had significant relationships )p<0.05 ( with altitude and soil variables by using ecological profile method.