تحليل الگوي ساختاري تاقديس احمدي

Structural analysis of Ahmadi anticline

كوهزاد زاگرس بخش مركزي كمربند كوهزايي آلپ- هيماليا يكي از جوان‌ترين سامانه‌هاي كوهزايي دنياست. ويژگي‌هاي زمين‌شناسي و دگرشكلي اين كوهزاد به‌طور كامل متفاوت با بخش‌هاي ديگر كمربند كوهزايي آلپي است. از آشكارترين ويژگي ساختاري كوهزاد زاگرس مي‌توان به چين‌هاي بزرگ مقياس اشاره كرد. مهم‌ترين ويژگي چين‌ها در اين پهنه نبود يكنواختي در هندسه آنهاست. روند عمومي ساختارهاي شكل گرفته در پهنه زاگرس (چين‌ها و گسل‌هاي بزرگ) شمال باختر- جنوب خاور است كه به دلايل گوناگون از جمله جاي گرفتن در پهنه گسل‌هاي بزرگ اين روند دچار انحراف و خمش شده است. تغيير الگوي اوليه چين‌ها گاه ممكن است به بيش از يك عامل زمين ساختي مربوط باشد. عملكرد همزمان دو يا چند عامل همچون گسلش و يا نفوذ و رشد نمك در ساختمان يك چين نيز امكان دارد الگوي چين را دچار تغيير چشمگيرتري كند. از چين‌هايي كه مي‌توان اين ويژگي را در آن بررسي كرد، تاقديس كوه احمدي است كه در 50 كيلومتري خاور شيراز شكل گرفته است. اين چين داراي الگوي يك چين جعبه‌اي با روند محوري شمال شمال باختر، باختر- جنوب خاور، خاور است كه در گستره جنوبي و نزديك به گسل راندگي اصلي زاگرس و به موازات آن در پهنه زاگرس چين خورده خودنمايي مي‌كند و مرز شمالي دشت سروستان را تشكيل مي‌دهد. تاقديس احمدي، چيني باز و متقارن است كه داراي راستاي محوري به سوي شمال باختر- جنوب خاور و نزديك به خاوري- باختري است. در درازاي تاقديس، محور آن در چند نقطه دچار انحراف شده است و هيچ‌گاه به‌صورت يك ساختار مستقيم ديده نمي‌شود. بزرگ‌ترين انحراف محور تاقديس احمدي در پايانه خاوري آن ديده مي‌شود. در اين بخش محور تاقديس يك انحراف نزديك به 62 درجه به سوي جنوب از خود نشان مي‌دهد.

The Zagros orogen is located along the central part of the of Alpine-Himalayan orogenic belt, and is one of the world’s youngest orogenic systems. Geological and deformational characteristics of this orogen are completely different from other parts of the Alpine orogenic belt. Of the most obvious structural features of the Zagros orogen are the occurrence of large-scale folds. The lack of geometrical uniformity along their axes is the most important character of these folds. General trend of the structures formed in the Zagros region (folds and major faults) is northwest–southeast, which is locally deflected due to different reasons such as effects of large fault zones. In some places, the changes in the initial pattern of folds may be related to more than one tectonic parameter. The simultaneous operation of two or more parameters such as faulting or salt penetration can also significantly change the fold patterns. The Ahmadi anticline, which is located 50 km east of Shiraz, is one of such folds where this property (i.e. changes in fold pattern) can be investigated. The fold has a box fold model with the axis trending NNW-SSE, and is located south of the Main Zagros Thrust Fault, as well as close and parallel to it. It is also situated in the Zagros folded zone and forms the northern boundary of the Sarvestan plain. The Ahmadi anticline is an open and symmetric fold, trending along NNW-SSE direction. Along the anticline, the fold axis is never straight and has been deflected at several points. The most significant fold axis deflection is observed along the eastern termination of the anticline, where the fold axis is deflected by about 62 degrees toward south.