بررسي روند تغييرات كيفي و سطح ايستابي آب هاي زيرزميني در حوضه آبريز درياچه اروميه

كيفيت آب هاي زيرزميني، تاثير مستقيم بر زندگي جوامع بشري دارد و پايش كيفيت اين منابع از اهميت ويژه اي برخوردار است. هدف اين پژوهش بررسي روند تغييرات كيفي و سطح ايستابي آب هاي زيرزميني در حوضه آبريز درياچه اروميه است كه ميزان مناسب بودن صرف اين منابع براي مصارف كشاورزي و شرب با استفاده از نمودارهاي ويلكوكس و شولر، در دو دشت تسوج و شيرامين، بررسي شد. كلاس غالب آب زيرزميني در دو دشت به ترتيب، براي مصارف كشاورزي، با نمودار ويلكوكس، C3S1 و C2S4و براي مصارف شرب، با نمودار شولر، «خوب» و «نامطبوع» طبقه بندي شد. بررسي ميانگين پارامترهاي EC، PH، SO4، TH، TDS، Mg، Ca و Cl در بازه زماني سال هاي 1382 ـ 1393 نشان داد كه كيفيت آب در هر دو دشت، در گذر زمان كاهش يافته است. ميانگين همبستگي روند تغييرات مكاني سطح ايستابي و Ec، در دشت، 37/0- محاسبه شد كه نشان دهنده افزايش شوري با كاهش سطح آب آبخوان است. سطح ايستابي آبخوان تسوج، به طور متوسط، سالانه 18 سانتي متر و حجم آن، 27/1 ميليارد مترمكعب كاهش داشته است؛ اما آبخوان دشت شيرامين سالانه 1 سانتي متر افزايش سطح و 006/0 مترمكعب افزايش حجم داشته است. نتايج نشان داد كه با كاهش كيفيت منابع آبي، ميزان برداشت ساليانه از آبخوان ها، كاهش مي يابد. اين يافته را مي توان ناشي از نامناسب بودن آب ها براي مصارف گوناگون مانند كشاورزي دانست. با توجه به نتايج، انجام طرح هاي مختلف براي كنترل شوري و اجراي سيستم هاي مناسب زهكشي در اراضي كشاورزي، براي حفظ ميزان توليدات كشاورزي، پيشنهاد مي شود.