پرخاشگري در انواع سبكهاي دلبستگي در نوجوانان

Aggression in Different Types of Attachment in Adolescents

چكيده مقدمه: سبك هاي دلبستگي عامل مهمي در تعيين آسيب هاي روانشناختي بويژه پرخاشگري افراد مي باشد. هدف: هدف از اين مطالعه، تعيين ميزان پرخاشگري در انواع سبك هاي دلبستگي در نوجوانان 17- 15 ساله مقطع متوسطه شهر رشت بود. روش كار: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي از نوع همبستگي است. جامعه اين پژوهش شامل كليه دانش آموزان پايه اول تا سوم دبيرستان بودند كه در سال تحصيلي 92-91 در شهر رشت مشغول به تحصيل بودند. بدين منظور ابتدا جامعه پژوهش بر اساس مناطق آموزش و پرورش، نوع مدرسه، جنسيت و همچنين كلاس طبقه بندي شد و در نهايت تعداد 46 كلاس و 576 دانش آموز براساس نمونه گيري تصادفي سيستماتيك انتخاب گرديد و كلاس ها به عنوان خوشه هاي نمونه گيري در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوري داده ها شامل پرسشنامه اي مشتمل بر 3 بخش بود: بخش اول پرسشنامه مشخصات دموگرافيك شامل سن، جنس، پايه تحصيلي، رشته تحصيلي، نوع مدرسه، رتبه تولد، داشتن خواهر و برادر، سطح تحصيلات سرپرست خانواده، شغل پدر، ميزان درآمد خانواده بود. بخش دوم شامل پرسشنامه پرخاشگري Arnold و Perry بود كه داراي 29 سوال و 4 خرده مقياس پرخاشگري فيزيكي، كلامي، خشم و خصومت مي باشد. نمره كل پرسشنامه در دامنه 29 تا 145 قرار دارد. بدين ترتيب در حيطه پرخاشگري فيزيكي حداقل و حداكثر امتياز 9 تا 45، در حيطه كلامي 5 تا 25، در حيطه خشم 7 تا 35 و در حيطه خصومت 8 تا 40 بود. نمره ي بالاتر از ميانگين در كل و در تمامي حيطه ها نشان دهنده پرخاشگري بود. بخش سوم، پرسشنامه سبك دلبستگي بزرگسالي hazan و shiverبود كه داراي 15 سوال در مورد سبك دلبستگي ايمن، سبك اجتنابي و سبك اضطرابي- دوسوگرا مي باشد. نمره نهايي بر اساس جمع نمرات كسب شده، محاسبه مي گردد. حداقل و حداكثر امتياز در هر سه حيطه 5 تا 35 بوده و كسب نمره بالاتر از ميانگين نشان دهنده استفاده از آن حيطه مي باشد. براي تعيين پايايي ابزار پرخاشگري از مطالعه مقدماتي بر روي 25 نمونه استفاده شد و ضريب آلفاي كرونباخ جهت تعيين سازگاري دروني ابزار براي كل سوالات، 85/0 و براي خرده مقياس هاي پرخاشگري فيزيكي 73/0، پرخاشگري كلامي78/0، خشم 74/0 و خصومت 78/0 به دست آمد. با توجه به استفاده مكرر از اين پرسشنامه در مقالات متعدد از تعيين روايي آن صرف نظر شد. جهت كسب اعتبار علمي پرسشنامه سبك دلبستگي از اعتبار محتوي استفاده شد. سازگاري دروني اين ابزار نيز طي مطالعه مقدماتي با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ مورد بررسي قرار گرفته است. ضريب آلفا براي سبك دلبستگي اجتنابي 88/0، اضطرابي- دوسوگرا 69/0 و ايمن 68/0 محاسبه شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها شاخص هاي آمار توصيفي (برآورد فراواني، درصد، محاسبه ميانگين، انحراف معيار و ميانه) و آزمون هاي آمار استنباطي (كروسكال واليس و رگرسيون لوجستيك چندگانه) مورد استفاده قرار گرفت. سطح معناداري آزمون ها در اين مطالعه 05/0 در نظر گرفته شد. نتايج: ميانگين سني واحدهاي مورد پژوهش 9/0±5/15 بوده و اكثريت آنها دختر (1/54%)، پايه اول دبيرستان (1/49 %)، تحصيل در مدارس دولتي (88%) و در رشته علوم تجربي ( 9/39%)، سطح تحصيلات والدين ديپلم (4/44 %)، داراي يك برادر (7/45%) و بدون خواهر (46%)، با تعداد اعضاي خانواده سه نفر (7/63%)، متوسط درآمد خانواده بين 400 تا 600 هزار تومان در ماه (9/25 %) و شغل پدر آزاد (6/51 %) بودند. براساس يافته ها بين هيچكدام از متغيرهاي دموگرافيك با نمره كل پرخاشگري نوجوانان ارتباط معني دار آماري وجود نداشته است. همچنين نتايج نشان داد كه نمره كل پرخاشگري بر حسب سبك هاي دلبستگي معنادار مي باشد(002/0p < ). نتايج مدل رگرسيون لوجستيك چندگانه به روش پس رو نشان داد، سبكهاي دلبستگي با كنترل متغيرهاي دموگرافيك ارتباط معناداري با نمره پرخاشگري نوجوانان داشته است. بطوريكه نوجوانان با سبك دلبستگي اضطرابي- دوسوگرا نسبت به نوجوانان با سبك ايمن 8/1 برابر از شانس پرخاشگري بيشتر از ميانگين برخوردار بودند( 027/0=p). همچنين از ميان متغيرهاي فردي و اجتماعي، متغير رشته تحصيلي و سطح تحصيلات والدين نيز از متغيرهاي مرتبط با نمره پرخاشگري بوده است. بطوريكه نوجوانان با والدين سطح تحصيلي كمتر از ديپلم، نسبت به والدين سطح تحصيلات دانشگاهي، از شانس نسبي پرخاشگري كمتري برخوردار بوده اند (046/0=p). در ارتباط با رشته تحصيلي، نوجوانان با رشته تحصيلي علوم انساني (019/0=p)، تجربي (030/0=p) و رياضي (017/0=p) نسبت به نوجوانان با رشته تحصيلي كاردانش از شانس نسبي پرخاشگري كمتري برخوردار بوده اند. نتيجه گيري: طبق يافته هاي تحقيق، افرادي كه داراي سبك دلبستگي ايمن بودند، پرخاشگري كمتري نسبت به سبك دلبستگي اجتنابي و مضطرب داشتند. ميزان سبك دلبستگي ايمن نوجوانان داراي بيشترين فراواني و سبك دلبستگي اجتنابي كمترين فراواني را دارا بودند. كيفيت دلبستگي فرد مي تواند نوع ارتباطات وي را در آينده و همچنين ميزان رشد، سلامت، چگونگي مقابله با تنيدگي ها و هيجانات، استقلال و عدم وابستگي و همچنين ابتلا به اختلالات رواني را پيش بيني كند.

Abstract Introduction: Attachment styles are important factors in determining the psychological harms in people especially aggression. Objective: This study aimed at determining the level of aggression in different types of attachment styles in 15 to 17-year-old high school students in Rasht city. Methods: This correlational descriptive study was conducted on 576 students studying at first to third grade of high school in Rasht in 2013. The study sample was classified based on district classification of Office of Education, type of school, sex and grade. 46 classes (n=576 students) were selected by systematic random sampling method. Classes were considered as clusters. Data collection tool was a questionnaire including three parts. First part contained demographic characteristics such as age, sex, grade, field of study, and type of school, birth order, having siblings, education level of family breadwinner, fatherʹs job and family income. Second part was the aggression questionnaire by Arnold and Perry which had 29 questions and 4 sub-scales (Physical and verbal aggression, anger, hostility).Total score of the questionnaire ranged from 29 to 145. Thus, the minimum and maximum scores of physical aggression (Min=9, Max=45), verbal aggression (Min=5, Max=25), anger (Min=7, Max=35) and hostility (Min=8, Max=40) were obtained. Scores higher than the mean showed aggression in all of them. Third part comprised of an adult attachment style questionnaire by Hazan and Shaver with 15 questions on secure, avoidant and anxious-ambivalent attachment styles. The final score was calculated based on sum of all obtained scores. Minimum and Maximum scores in all three aspects ranged from 5 to 35. Scores higher than the mean showed using that aspect. To determine the reliability of the aggression tool, a pilot study was conducted on 25 samples. Cronbachʹs alpha coefficient was obtained 0.85 for determining the internal consistency of the instrument for all questions and 0.73 for physical aggression, 0.78 for verbal aggression, 0.74 for anger and 0.78 for hostility sub-scales. Due to the frequent use of this questionnaire in many papers, re-determining its validity was discarded. In order to confirm the scientific validity of the attachment style questionnaire, content validity was used. Internal consistency of this instrument was investigated in a pilot study using Cronbachʹs alpha coefficient. The alpha coefficient was obtained 0.88 for avoidant, 0.69 for anxious-ambivalent and 0.68 for secure attachment styles. Data were analyzed by descriptive statistics (frequency, percent, mean, standard deviation and median) and inferential statistics (Kruskal-wallis and multivariate logistic regression). P < 0.05 was considered the significant level. Results: The mean age of study samples was 15.5 ±0.9 years old. Majority of them were girl (54.1%), first year high school student (49.1%) in public schools (88%) in field of Experimental Sciences (39.9%) with high school graduate parents (44.4%), a brother (45.7%), no sister (46%), three family members (63.7%), average family monthly income eqal 150 – 200 $ (25.9%) and self-employed fatherʹs job (51.6%). Based on the findings, none of the demographic variables had a statistically significant relationship with total score of aggression in adolescents. Moreover, the results showed that the total aggression score was significant in terms of attachment styles (p < 0.002). Backward multivariate logistic regression model reveled a significant association between attachment styles by controlling for demographic variables with adolescent aggression score. Adolescents with anxious-ambivalent attachment style were 1.8 times more aggressive than the ones with secure attachment style (P=0.027). Furthermore, among individual and social variables, field of study and education level of parents were associated with aggression score. Adolescents who had parents with lower education level than high school diploma were less aggressive than the students with university educated parents (p=0.046). About field of study, adolescents in Humanities (p=0.019), Experimental Sciences (p=0.030) and Mathematics (p=0.017) were less aggressive compared to students in Work and Knowledge. Conclusion: According to the study findings, adolescents with a secure attachment style had lower aggression than the ones with avoidant and anxiety styles. Secure and avoidant attachment styles had the highest and lowest frequency, respectively. The quality of a personʹs attachment can predict the kind of his/her relationship in the future as well as rate of growth, health, copping strategies with emotions and stresses, independency and mental disorders.