گروه هاي عملكردي گياهي (PFTs) شاخصي براي بررسي توالي ثانويه مرتع نيمه خشك پس از آتش سوزي

توالي ثانويه پس از آتش سوزي مي تواند سبب تكامل يا قهقراي پوشش گياهي شود. از گروه هاي عملكردي گياهي مي توان براي بررسي اثر آشفتگي هاي محيطي از جمله آتش سوزي بر جوامع گياهي استفاده نمود. هدف اصلي ين تحقيق شناسايي، طبقه بندي و تجزيه و تحليل گروه هاي عملكردي گياهي طي توالي ثانويه در يك مرتع آتش سوزي شده بود. اندازه گيري ها در سه سايت شاهد (1389) و آتش سوزي شده در سال هاي 1383 و 1387 در مرتع جوزك در استان خراسان شمالي انجام شد. در هر سايت فهرست گونه هاي گياهي ثبت و براي هر گونه گياهي علاوه بر درصد پوشش، 24 صفت مورفولوژيكي، فنولوژيكي و توليد مثلي نيز اندازه گيري و ثبت شد. براي تعيين گروه هاي عملكردي (PFT) مرتبط با آتش سوزي، آناليزهاي طبقه بندي سلسله مراتبي و تابع تشخيص بر ماتريس هاي 45 گونه × 24 صفت در سه سايت 89 و 87 و 83، توسط نرم افزار SPSS انجام شد. بر اين اساس 4 گروه عملكردي تعيين شد: صفات نسبت وزن تر برگ، شكل زيستي، محتواي رطوبتي ساقه (TDMC) به ترتيب بيشترين نقش را در تفكيك گروه هاي عملكردي داشتند. دو گروه عملكردي به عنوان گروه هاي سازگار به آتش سوزي و دو گروه عملكردي نيز حساس به آتش سوزي شناسايي شدند. براساس نتايج اين تحقيق، كاهش همي كريپتوفيت ها، ژئوفيت هاي چندساله و فورب هاي يك ساله و افزايش ارتفاع، اندازه و وزن بذر، سطح ويژه برگ و محتواي رطوبتي برگ و كاهش وزن ترساقه، برگ و محتواي رطوبتي ساقه، به عنوان مهم ترين شاخص هاي اثر گذاري بر توالي ثانويه پوشش مرتع جوزك محسوب مي شوند.