پيوند هرمنوتيك انتقادي با مطالعات سازمان و مديريت: تحليلي بر مباني فلسفي و اسلوب اجراي آن در سازمانها

Connecting Critical Hermeneutics with the Management and Organizational Studies: An Analysis of the Philosophy and Methods of its Implementation in Organizations

هرمنوتيك انتقادي در علم فلسفه به طور اعم و در روش شناسي علوم انساني به طور اخص ريشه دوانده است. اين رويكرد از منظر روش شناسي، نوعي پژوهش كيفي قلمداد مي شود و هدف آن، دستيابي به فهم دروني در بسترهاي متنوع (از قبيل زباني، زماني، تجربي و...) است. يورگن هابرماس كه از متقدمان مكتب فرانكفورت و نماينده اين روش محسوب مي شود، در سال 1981 يكي از بهترين آثار خود را به نام «نظريه كنش ارتباطي» منتشر و اشكال نمادين تعامل اجتماعي را به نظريه انتقادي فرانكفورت اضافه كرد. بدين نحو، هرمنوتيك انتقادي به دنبال نمايان ساختن «يك جواب واحد» نيست؛ بلكه در پي به تصوير كشيدن فهم پديده هاي اجتماعي بوده كه از طريق گفتمان حاصل مي شوند. گفتمان، به عنوان ابزار كسب داده در هرمنوتيك انتقادي به كار مي رود و به زعم هابرماس شرط اساسي گفتمان، فراهم ساختن فضايي خالي از هرگونه قدرت است. در اين نوع پژوهش كيفي، پژوهشگر با انجام گفتمان هاي انفرادي و عميق با افراد و رونويسي اين گفتمان ها، پديده را به متن تبديل مي كند. اين متون داده هاي پژوهش را شكل مي دهند. در ادامه، پژوهشگر به تفسير شكلِ متنيِ پديده ها (موضوعات) مي پردازد و نتايج حاصل را در تعداد محدودي تم نمايان مي سازد كه هر يك از اين تم ها در طبقات محدودي قرار مي گيرند. از آنجايي كه مهم ترين مزيت هرمنوتيك انتقادي، در بسط و توسعه رويكردهاي تفسيري موجود به سمت مطالعه مديريت است، مقاله حاضر بر آن است تا اين رويكرد را به -منزله روش پژوهش كيفي در مطالعات سازمان و مديريت مورد بررسي و كنكاش قرار داده و فرايند و عناصر اساسي آن را باز نماياند.

Critical hermeneutics is rooted in philosophy of knowledge, in general, and in the methodology of human sciences, in particular. This approach is methodologically considered as a qualitative study with the aim of achieving internal understanding in various fields such as linguistic, longitudinal and experimental sciences. Jürgen Habermas, one of the precursors of Frankfurt School, is the pioneer of this method. In 1981, he published one of his best works entitled “Communicative Interaction Theory”, and added the symbolic aspects of social interaction to Frankfurt critical theory. Thus, critical hermeneutics does not pursue a “unifying answer”; rather it seeks to portray the social phenomena that are derived through discourse. Discourse, as a means of obtaining data, is used in critical hermeneutics and as Habermas posited, the essential prerequisite for discourse is to provide space devoid of any trace of power. In this qualitative study, the researchers conducted in-depth interviews with individuals, and by transcribing the interviews, converted the phenomenon into text. These texts constitute the research data of the study. Then, the researchers interpreted the textual form of the phenomena and represented the obtained results in several limited themes, each of which is further split into certain limited categories. Since the main advantage of critical hermeneutics is developing and reorienting the existing interpretative approaches to the study of management, this paper attempts to examine this approach as a qualitative research method in organization and management studies, and represent its process and key features.