بررسي جنبه هاي اقتصادي- اجتماعي گسترش باغات پسته توسط كشاورزان استان كرمان در ساير استان ها

در شرايطي كه كمبود آب در استان كرمان كاملا مشهود بوده و به يك محدوديت جدي تبديل شده است، گزينه جديدي به طور خزنده و آرام در برنامه هاي بلندمدت پسته كاران قرار گرفته است. در اين گزينه، پسته كاران جهت گسترش باغات پسته خود به ساير استان هاي كشور حركت كرده اند. اين گزينه كه از ديد برنامه ريزان و سياست گذاران كاملا مخفي مانده است، مي تواند هم به عنوان يك تهديد مطرح بوده و در صورت برنامه ريزي صحيح به عنوان يك فرصت دنبال شود. در مطالعه جاري با استفاده از روش آناليز واريانس، اثرات اقتصادي- اجتماعي اين انتقال مورد بررسي قرار گرفت. آمار و اطلاعات مورد استفاده پروژه به صورت ميداني (پيمايشي) و به كمك پرسشنامه و مصاحبه حضوري با باغدارن استان كرمان جمع آوري شد. روش انتخاب نمونه تصادفي دو مرحله اي بوده و در مجموع 206 پرسشنامه تهيه شد. نتايج نشان داد باغداران كرماني كه به علت موانع پيش رو تمايلي به سرمايه گذاري در مناطق ديگر ندارند، انگيزه بيشتري براي حفاظت از منابع آب موجود در منطقه خود دارند. به عبارت ديگر باغداران كرماني كه به ساير استان ها رفته و مالك آب و زمين شده اند، انگيزه كمتري براي حفاظت از منابع آب در محل سكونت خود دارند. علاوه بر اين كشاورزان سرمايه گذار به علت غير بومي بودن، تمايلي به حفاظت منابع آب در مناطق جديد نيز ندارند. به طور كلي مي توان گفت كه در فرايند سرمايه گذاري در مناطق پسته كاري غير بومي يا بايستي مهاجرت كامل صورت گيرد و يا اين كه كنترل منابع در دو سمت مبداء و مقصد توسط دولت به شدت افزايش يابد. در غير اين صورت، تخريب منابع و بويژه آب در كل مناطق پسته كاري به شدت بالا خواهد رفت.