رويكرد نظام كيفري ايران به جرم فرار مالياتي

Iranian Criminal System’s Approach to Tax Evasion

فرار مالياتي از جمله جرايمي است كه با وجود ضريب بالاي بزهكاري در جرايم اقتصادي، فراواني بيشتري را به خود اختصاص داده است. قانون‌گذار ايران پس از اصلاحات مكرر قوانين مالياتي، در ماده 201 قانون ماليات‌هاي مستقيم 1380 و در ماده 274 اصلاحيه قانون مزبور مصوب 1394 اين پديده اقتصادي را جرم‌انگاري و كيفر حبس براي آن پيش‌بيني نموده است. ليكن از منظر عناصر متشكله جرم و مجازات، ابهامات بسياري در ماده مزبور وجود دارد. فرار مالياتي، جرمي ‌عمدي است كه رفتار فيزيكي آن مي‌تواند از نوع فعل مثبت يا منفي باشد. از حيث اوضاع ‌و احوال براي تحقق فرار مالياتي، لزومي ‌به مباشرت مرتكب در تنظيم مداركِ خلاف واقع نيست بلكه صرف استناد به مدارك تنظيمي‌ توسط ثالث در تحقق جرم كفايت مي كند. از طرف ديگر در مصداق ترك فعل بايد مدت‌ زمان سه سال متوالي سپري شود. از جهت عنصر نتيجه نيز نسبت به مطلق يا مقيد بودن اين جرم احتمال متعددي مطرح مي‌شود كه به نظر مي رسد مقيد دانستن آن با اصول حقوقي و تفسير به نفع متهم انطباق بيشتري دارد. بر اين اساس پژوهش حاضر در تحليل رويكرد نظام كيفري ايران به اركان تشكيل‌دهنده جرم فرار مالياتي مي پردازد.

Tax evasion has the higher frequency in the economic crime rate. After the repeated reforms in the Direct Tax Act especially in Article 201 approved in 1380 and Article 274 in 1394, this economic phenomenon (tax evasion) was criminalized and punishable by imprisonment. But in terms of elements of crime and punishment, there are many ambiguities in this article. Tax evasion is an intentional crime which physical behavior can be resulted from positive or negative actions. In terms of conditions for committing tax evasion, offenders need not to direct perpetration the Fraud documents file but the facts cited in the third person settings, will suffice. In the other hand, the omission should be completed during three consecutive years. The element result for the ratio of the absolute or conditional crime much possibility arises that seems to be conditional its compliance with the principles of legal interpretation in favor of the accused. This article based on the systematic approach to the analysis of the elements that constitute the crime of tax evasion will be discussed.