تحول مفهوم امنيت و تاثير آن بر تحول ساختاري سازمان وحدت آفريقا به اتحاديه آفريقا

مقاله حاضر به بررسي تاثير تحول مفهوم امنيت از ديدگاه رياليستي و دولت‌محور آن به سوي ديدگاه‌هاي انسان‌محور و تاثير آن در چگونگي تحول سازمان وحدت آفريقا به اتحاديه آفريقا پرداخته و ضمن بررسي ديدگاه سازمان وحدت آفريقا و اتحاديه آفريقا در مورد امنيت، چگونگي روند اين تحول سازماني و دلايل آن مورد بررسي قرار گرفته‌است. مقاله در پايان نيز نهادهايي را كه اتحاديه آفريقا براي عملياتي‌كردن ديدگاه امنيتي خود طرح‌ريزي كرده است، مورد بررسي قرار داده است. هرچند جداكردن يك فاكتور در اين تحول سازماني كار آساني نيست؛ اما اين مقاله درصدد برآمده است تا چارچوبي از اين تحول سازماني را در راستاي تحول مفهوم امنيت و نهادهايي كه سازمان جديد براي عملياتي‌كردن امنيت انساني ايجاد كرده، مورد بررسي قراردهد. روش پژوهش در اين مقاله توصيفي، تحليلي است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه بحث تمركز امنيتي، حفاظت از امنيت انساني و ارتقا رفاه مردم، كه در گفتمان‌هاي امنيتي اواسط دهه 1990 ظهور‌يافت، ديدگاه امنيتي اتحاديه آفريقا نسبت به امنيت را تشكيل داده و اين، مهم‌ترين بعدي است كه اتحاديه آفريقا را جايگزين سازمان وحدت آفريقا كرده است. در اين راستا، اين سازمان، نهادهايي را براي عملياتي‌كردن اهداف خود طراحي كرده ‌است. همچنين اتحاديه آفريقا اولين سازمان دولتي است كه به استناد اساس‌نامه خود، امنيت انساني را به‌عنوان قانون بنيادين اين اتحاديه، به ثبت رسانده و بر خلاف سازمان وحدت آفريقا، كه تمركز امنيتي خود را بر روي دولت‌ها قرار داده بود، بيشتر امنيت انساني را مورد توجه قرار داده است.