پديد آورندگان :
داودي، محمد نويسنده پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي و مهندسي زلزله، پژوهشكده مهندسي ژيوتكنيك Davoodi , M , حاج عباسي، محمدعلي نويسنده استاد، دانشگاه صنعتي اصفهان Hajabbasi, M. A. , مصدقي، محمدرضا نويسنده دانشيار گروه خاكشناسي، دانشگاه صنعتي اصفهان Mosaddeghi, M.R. , ايرواني، مجيد نويسنده استاديار، كارگاه آموزشي علوم خاك آلبرتا Iravani, M.
چكيده فارسي :
آتش مخصوصاً در مناطق خشك و نيمه خشك خطرناك ترين عامل نابودكننده جنگل ها و مراتع به حساب مي آيد و بسته به شرايط آن پيامدهاي متفاوتي بر ويژگي‌هاي فيزيكي، شيميايي و زيستي خاك دارد. اين پژوهش به منظور بررسي آثار باقي مانده آتش‌سوزي بر برخي ويژگي‌هاي شيميايي در بخش‌هايي از مراتع شهرستان فريدن كه قبلاً دچار حريق شده بودند، انجام شد. آتش‌سوزي در اين مناطق عمدتاً به دليل دخالت‌هاي انساني بوده است. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي نامتعادل با تكرارهاي نامساوي اجرا گرديد. كربنات كلسيم معادل، ماده آلي، سديم، پتاسيم، كلسيم و منيزيم محلول و فسفر، آهن، منگنز و روي قابل جذب خاك با روش‌هاي استاندارد اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه آتش‌سوزي تاثير معني‌داري بر برخي ويژگي‌هاي شيميايي نظير ماده آلي، پتاسيم، كلسيم و منيزيم محلول، آهن، منگنز و روي قابل جذب داشته است. مقايسه ميانگين ها نشان داد كه درصد ماده آلي خاك از 10/2 در خاك نسوخته به 12/4 در خاك سوخته، مقادير پتاسيم، كلسيم و منيزيم محلول به ترتيب از 45/0، 42/6 و 19/1 در خاك نسوخته به 95/0، 91/9 و 22/2 ميلي‌اكي‌والان بر ليتر در خاك سوخته و مقادير فسفر، آهن و منگنز قابل جذب به ترتيب از 30/31، 22/18 و 29/37 در خاك نسوخته به 17/34، 39/20 و 64/55 ميلي‌گرم بر كيلوگرم خاك در عرصه سوخته افزايش پيدا كرده است. به طور كلي تاثير آتش‌سوزي بر ويژگي‌هاي شيميايي خاك در نخستين سال‌هاي پس از آتش‌سوزي بيش تر بوده و اين روند با گذشت زمان كاهش پيدا نمود.
چكيده لاتين :
Among various destruction factors affecting forests and grasslands, especially in arid and semi-arid regions, fire is considered the more dangerous factor and results in different physical, chemical, and biological changes in soil properties depending on the conditions. This study aimed to evaluate the residual effects of previously burned pastures on some soil chemical properties in Fereydan region of central Zagros. Fire in these areas was mainly due to human impacts. The experiment was conducted in a completely randomized design with unequal replicates. Calcium carbonate equivalent and organic matter contents, soluble sodium, potassium, calcium and magnesium, available phosphorus, iron, manganese and zinc were measured by standard methods. The results showed that fire had a significant effect on some of the measured soil chemical properties. Soil organic matter content, soluble potassium, calcium and magnesium, available phosphorus, iron and manganese were increased due to firing. Mean comparisons showed that soil organic matter increased from 2.10% in the unburned to 4.12% in the burned portion of pasture. The soluble potassium, calcium and magnesium increased from 0.45, 6.42, and 1.19 in the unburned to 0.95, 9.91, and 2.22 meq/l in the burned areas, respectively. The available phosphorus, iron, and manganese were increased from 31.30, 18.22, and 37.29 mg/kg in the unburned to 34.17, 20.39, and 55.64 mg/kg soil in the burned soil. The overall impact of burning on soil chemical properties was greater in the first year after the fire, and the effect decreased with time.
