احساس تنهايي و نوآسيب هاي اجتماعي در دانش آموزان دبيرستاني

Feeling of loneliness and social new damages in high school students

مقدمه: احساس تنهايي به منزله يكي از پيش بيني كننده‌هاي مشكلات سازگاري كودكان و نوجوانان در ساليان آتي زندگي، در كانون توجه پژوهشگران حوزه‌هاي سلامت رواني قرار گرفته است. افزايش روابط افراد، به ويژه نوجوانان در جهان مجازي، باعث كاهش روابط خانوادگي و تعاملات اجتماعي شده و منجر به احساس تنهايي و ساير مشكلات مي شود. هدف: هدف از انجام اين پژوهش تعيين رابطه بين احساس تنهايي با استفاده از اينترنت و تلفن همراه در دانش آموزان دوره دوم دبيرستان مي باشد. روش كار: اين پژوهش توصيفي تحليلي از نوع همبستگي بر روي 568 نفر از دانش آموزان دوره دوم دبيرستانهاي شهر رشت در سال تحصيلي 93-92 انجام شد كه به روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب شده بودند. جهت جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسي عوامل فردي-اجتماعي و عوامل همراه با استفاده از اينترنت و تلفن همراه و پرسشنامه استاندارد احساس تنهايي [University of California at Los Angles Loneliness Scale(UCLA)] استفاده شد. داده ها طي يك ماه جمع آوري شده و با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي( ازمونهاي من-ويتني يو ، كروسكال واليس،مجذور كاي ، ضريب همبستگي اسپيرمن و رگرسيون لوجستيك چندگانه) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: يافته ها نشان داد كه 9/16 درصد از نمونه هاي مورد پژوهش نمره بيشتر از ميانگين ابزار احساس تنهايي را كسب نموده اند. بيشترين استفاده دانش آموزان از اينترنت، دانلود موسيقي، فيلم يا كتاب (68%) و حضور در شبكه هاي اجتماعي مانند فيسبوك (1/36%) و بيشترين استفاده آنان از تلفن همراه جهت ارسال پيامك (7/31%) و ساير مواردي چون گرفتن عكس و فيلم (8/25%) بود. بين برخي متغيرها مانند سن (022/0(p=، تعداد دوستان صميمي (0001/0(p=، رشته تحصيلي )002/0(p=، ميزان تحصيلات پدر )003/0(p=، ميزان تحصيلات مادر (006/0(p=، بازديد از سايت هاي علمي و انجام تكاليف درسي )015/0(p=، نحوه گذراندن اوقات فراغت )0001/0 (p=و دانلود موسيقي، فيلم يا كتاب )029/0(p= با احساس تنهايي ارتباط آماري معني داري وجود داشت. براساس تجزيه و تحليل رگرسيوني، متغير هاي تحصيلات مادر (داشتن ديپلم) (014/0p=، 470/0 (OR=، نحوه گذراندن اوقات فراغت (به تنهايي) (004/0p=، 391/2OR=)، تعداد دوستان صميمي (01/0p=، 949/0 (OR= حضور در شبكه هاي اجتماعي مانند فيس بوك (016/0p=، 952/1OR=) به عنوان پيش بيني كننده هاي معني دار احساس تنهايي در مدل نهايي باقي ماندند. نتيجه گيري: نظر به وجود ارتباط آماري مستقيم و معني دار بين احساس تنهايي با برخي عوامل فردي و اجتماعي به ويژه استفاده از اينترنت و تلفن همراه در دانش اموزان مورد پژوهش، ضروري است تا توجه بيشتري به اين فناوري هاي ارتباطي نوين مبذول گردد و با طراحي برنامه هاي آموزشي مناسب براي نوجوانان و خانواده ها، از پيامدهاي استفاده آسيب زاي آنها بر سلامت رواني نوجوانان پيشگيري شود.

Introduction: Loneliness as a predictor of children and adolescents adjustment problems has been focused on by mental health researchers. Increasing virtual relationship instead of family and social relationship especially among adolescents has led to loneliness and other problems. Objective: The aim of this study was to determine the relationship between loneliness and associated factors of internet and cell phone usage in secondary high school students in Rasht city in 2014. Methods: This analytic cross-sectional survey was conducted on 581 students of second cycle high schools in Rasht city who were selected by cluster sampling. For collecting data a researcher made questionnaire for demographic and associated factors of internet and cell phone usage and University of California at Los Angles Loneliness Scale loneliness questionnaire were applied. Data were analyzed by descriptive and inferential statistics (Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis, Chi-square, Spearman correlation and multiple logistic regressions). Results: Findings indicated that 16.9% of the samples have gained more score than the mean of loneliness tools. Most students used the internet for downloading music, movies or books (68%) and participation in social networking websites such as face book (%36/1), and cell phone for texting ( 31.7%) and taking picture/ film (25.8%). There was a significant correlation between age (p=0.022), number of close friends (p=0.0001), field of study (p=0.002), fatherʹs education (p=0.003), mother`s education (p=0.006), visiting the scientific websites and doing homework (p=0.015), spending leisure time (p=0.0001) and downloading music, movies or books (p=0.029) and loneliness. Based on regression analysis, variables mother’s education (having high school diploma) (OR=0.470, p=0.014). How to spend free time (OR= 2.391, P=0.0004) and the number of close friends (OR= 0.949, p=0.01) and Presence in social network such as Face book (OR=1.952, p=0.016) remained in the final model as significant predictors of loneliness. Conclusion: Because of the direct and significant correlation between loneliness and some personal and social characteristics and factors associated with internet and cell phone usage among students, it is necessary to focus more attention on the new communication technologies and to plan appropriate educational programs to prevent the adverse consequences of problematic use of them on the adolescentsʹ mental health.