مسيرهاي آسيايي حج جلوه‌هاي تاريخي و جغرافيايي

ظهور اسلام در شرق و جنوب شرق آسيا، نقطه عطف بسيار روشني در تاريخ سياسي، فرهنگي و اقتصادي منطقه پديد آورد. تحولات رخ داده در اين منطقه، به وضوح در زندگي و فعاليت روزمرّه، به خصوص در مورد مسافرت و حمل و نقل زميني و دريايي اين مناطق انعكاس يافت، مسافرتي كه تحت تأثير شديد پيدايش و ظهور يك سفر جديد به نام «سفر حج» شناخته مي‌شد و درآن مناطق به عنوان مبدأ يا مقصد سفرها مورد توجه قرار مي‌گرفت. در دهه هاي ابتدايي ورود اسلام و تشيع به مناطق شرق و جنوب شرق آسيا، اين مسير‌ها صرفاً جهت بازرگاني و تجارت مورد استفاده قرار مي‌گرفت، اما بعداً با توجه به شاخصه عامل انساني، به يكي از مهمترين مسيرهاي حج در تاريخ تبديل شدند. اين مقاله مي كوشد آنچه در خصوص اين موضوع موجود است را جمع آوري نموده و يك تصوير جامع از وضعيت تاريخي و جغرافيايي اين مسيرها، كه به عنوان راههاي آسيايي حج شناخته مي‌شود، ارائه نمايد. اين تحقيق همچنين تلاش مي‌كند تا روابط اين مناطق با كشورهاي عربي در عصر قبل از اسلام و همچنين مسيرهاي زميني و دريايي حج كه مانند پرتويي به جلوه هاي تمدني راههاي اين مناطق تابيده را مورد كاوش قرار دهد.