شناسايي مكان هاي ژني كنترل كننده مولفه هاي جوانه زني در جمعيت لاين هاي نوتركيب برنج ايراني (.Oryza sativa L) تحت شرايط مختلف تنش اسمتيك

تنش­هاي اسمتيك از جمله خشكي در برنج يكي از جدي­ترين عامل­هاي توليد و پايداري عملكرد در جهان مي­باشد. به منظور مكان­يابي QTLهاي مرتبط با تحمل به تنش­هاي اسمتيك در مرحله جوانه­زني و تعيين سهم هر QTL در تنوع فنوتيپي صفات 96 لاين نسل هشتم تلاقي ارقام عنبربو × سپيدرود ( به ترتيب متحمل و حساس به تنش خشكي در مرحله جوانه­زني) در دانشگاه گنبد كاووس طي سال­هاي 92-1390 مورد مطالعه قرار گرفتند. براي تشكيل نقشه پيوستگي، چند شكلي 365 جفت آغازگر SSR و 35 تركيب پرايمري AFLP روي والدين مورد بررسي قرار گرفت. از 136 نشانگر SSR و 21 تركيب پرايمري چند شكل براي تهيه نقشه پيوستگي استفاده شد. مولفه­هاي جوانه­زني شامل طول ريشه­چه، ساقه­چه، كلئوپتيل و درصد جوانه­زني روي 100 بذر هر لاين در شرايط تنش اسمتيك 5 بار حاصل از ساكارز، سوربيتول و مانيتول ثبت شد. براي طول ريشه­چه در هر سه شرايط تنش روي كروموزوم 4، QTLهايي يافت شد كه اثر افزايشي آن در همه موارد مثبت بود. از بين QTLهاي شناسايي شده qSUC-5 (طول كلئوپتيل در تنش حاصل از ساكارز) روي كروموزوم 5، qSUR-2 (طول ريشه­چه در تنش حاصل از ساكارز) روي كروموزوم 2 و qSUR-4 (طول ريشه­چه در تنش حاصل از ساكارز) روي كروموزوم 4 به ترتيب 23، 23 و 26 درصد تغييرات فنوتيپي طول كلئوپتيل و طول ريشه­چه را در شرايط تنش اسمتيك توجيه نمودند. اين QTLها به دليل بالا بودن درصد توجيه پس از تعيين اعتبار، كانديد مناسبي براي برنامه­هاي انتخاب به كمك نشانگر در جمعيت لاين­هاي نوتركيب برنج ايراني مي­باشند.