همبستگي خوداستنادي با ضريب تاثير نشريات ايراني نمايه شده در پايگاه گزارش استنادي مجلات ‏ISI

Investigation of the Correlation between Self-Citation and Impact Factor in Iranian Journals Indexed by the Institute for Scientific Information

مقدمه: استناد يكي از عناصر شاخص و ابزار مهمي براي اطلاع از تاثيرگذاري مدارك به شمار مي‌رود، اما درصدي از آن شامل خوداستنادي است كه هرچند وجود غير متعارف آن باعث افزايش مصنوعي ضريب تاثير IF (Impact factor) مي‌شود، اما مقدمه سقوط يك مجله را نيز فراهم مي‌كند. اين پژوهش با هدف تشخيص همبستگي ميان IF و خوداستنادي در مجلات ايراني نمايه شده در پايگاه گزارش استنادي مجلات JCR (Journal Citation Reports) موسسه اطلاعات علمي ISI (Institute for Scientific Information) انجام شد. روش بررسي: پژوهش پيمايشي حاضر، از نوع كاربردي بود كه به روش تحليل استنادي، بر روي 44 عنوان مجله نمايه شده تا پايان سال 2014 در پايگاه گزارش استنادي مجلات ISI صورت گرفت. داده‌ها از طريق بخش Select country زير نام ايران در همين پايگاه جمع‌آوري گرديد و سپس با استفاده از آزمون ضريب همبستگي Pearson در نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: 44 عنوان مجله، 6004 استناد با ميانگين 45/136 كسب كردند. 18/43 درصد از مجلات نرخ خوداستنادي بين 21 تا 69 درصد داشتند كه پس از حذف خوداستنادي، IF آن‌ها به شدت كاهش يافت. در مجموع، رابطه معني‌داري بين IF و خوداستنادي در اين مجلات مشاهده شد (001/0 > P). به عبارت ديگر، با افزايش ميزان خوداستنادي، IF مجلات نيز افزايش يافته بود. نتيجه‌گيري: نرخ خوداستنادي مجلات مورد بررسي در پايگاه مذكور رو به افزايش مي‌باشد و بين اين نرخ و IF آن‌ها رابطه مستقيمي وجود دارد. اگرچه خوداستنادي تا حدي طبيعي است، اما ميزان نامتعارف آن، باعث خدشه‌دار كردن مجله مي‌شود. در نتيجه، لازم است از اعمال روش‌هاي نادرست مانند خوداستنادي زوري براي افزايش IF پرهيز گردد و به جاي آن، از سياست‌هايي مانند به اشتراك‌گذاري مقالات در شبكه‌هاي علمي و بين‌المللي استفاده نمود تا مجلات استناد واقعي و بيشتري را دريافت نمايند. واژه هاي كليدي: مجلات؛ خوداستنادي؛ استناد؛ ضريب تاثير؛ موسسه اطلاعات علمي

Abstract Introduction: An important aspect in the evaluation of scientific and research products is citation. Yet, a percentage of citations consist of self-citations, which, when employed excessively, although increases the impact factor (IF), leads to the demotion of journals. This study aimed to investigate the correlation between self-citation and impact factor in Iranian journals indexed in the journal citation reports (JCR) of the Institute for Scientific Information (ISI). Methods: This applied survey was conducted using document analysis method. Samples included 44 Iranian journals indexed in JCR of ISI by the end of 2014. The data were collected via filtrated output for Iran from the ISI database. Data analysis was performed using Pearson correlation coefficient in SPSS software. Results: The 44 studied journals had 6004 citations (mean = 136.45). Moreover, 43.18% of the journals showed a rate of 21%-69% self-citation, to the extent that after removing the rate, their impact factor decreased significantly. Pearson correlation coefficient revealed a direct significant relation between self-citations and IF (P < 0.001). Conclusion: The self-citation rate of the studied journals is rising in ISI. There is a direct correlation between their self-citation rate and IF. Although self-citation is to some extent acceptable, its sharp increase will result in the devaluation and deterioration of the journal. It is suggested that in order to increase real citation of journals, the use of improper methods to increase IF are avoided, and instead, studies are shared on international scientific networks. Keywords: Periodicals; Self-Citation; Citation; Impact Factor; Institute for Scientific Information (ISI)