بررسي تنوع ژنتيكي اكوتيپ‏هاي گياه دارويي خارمريم (Silybum marianum L.) با استفاده از نشانگر ISSR

Genetic diversity assessment of Milk Thistle (Silybum marianum L.) ecotypes using ISSR markers

خارمريم (Silybum marianum L.) يكي از گياهان دارويي مهم است كه از زمان‏هاي باستان براي درمان بيماري كبد و بيماري‏هاي مرتبط با صفرا و همچنين مسموميت حاد ناشي از مصرف قارچ‏هاي سمي مورد استفاده قرار مي‌گرفت. شناخت تنوع ژنتيكي در گياه خارمريم همانند ساير گياهان كمك بزرگي در جهت تحقيقات به‏نژادي و بررسي و شناسايي تنوع موجود در ذخاير ژرم‏پلاسم اين گياه مي‏نمايد. هدف از اين مطالعه بررسي تنوع ژنتيكي 23 اكوتيپ خارمريم مربوط به مناطق زيستي مختلف ايران با استفاده از نشانگرهاي مولكولي ISSR بود. به اين منظور از 9 نشانگر ISSR استفاده شد كه برمبناي آنها بين اكوتيپ‏ها چندشكلي مشاهده گرديد. اين آغازگرها مجموعاً 41 باند چندشكل و تكرارپذير ايجاد نمودند. در اين بررسي ميانگين ميزان محتواي اطلاعات چندشكلي (PIC)، ميانگين شاخص اطلاعاتي شانون و ميانگين شاخص ضريب تنوع ني به ترتيب برابر با 38/0، 30/0 و 20/0 بدست آمد. تجزيه خوشه‏اي با استفاده از الگوريتم UPGMA و ماتريس تشابه جاكارد، اكوتيپ‏هاي خارمريم را در 4 گروه اصلي تقسيم‏بندي نمود. در مجموع بين اين گروه‌بندي و مناطق پراكنش جغرافيايي اكوتيپ‌ها تطابق كاملي وجود نداشت. نتايج اين پژوهش مبين وجود تنوع ژنتيكي مناسب در بين اكوتيپ‏هاي خارمريم ايران جهت آغاز مطالعات پروژه‏هاي بهنژادي است.

Milk Thistle (Silybum marianum L.) is one of the important ancient medicinal plants that have been used to treat liver disease, bile-related diseases and poisoned individuals by poisonous mushrooms. Assessment of genetic variation in Milk Thistle like the other important plants is a key component in breeding programs. The aim of this study was studying genetic variation of some Iranian Milk Thistle ecotypes using ISSR marker. A total of 41 repeatable polymorphic marker loci were produced by 9 ISSR primers. The average of polymorphism information content (PIC), Shannon’s information index and Nei’s gene diversity were 0.38, 0.49 and 0.33, respectively. Using cluster analysis by UPGMA algorithm and Jaccard similarity matrix, different ecotypes of Milk thistle grouped in 4 main clusters. We did not find an exact match between dendrogram grouping and geographical grouping of ecotypes. This could be due to the high diversity of this plant or relocation of ecotypes. The results indicate existence of a significant variation among Iranian Milk thistle ecotypes to start the breeding programs.