تأثير يوگا و پيلاتس بر عملكرد حركتي سالمندان

The Impact of Yoga and Pilates Exercises on Older Adults

اهداف سالمندی دوره‌ای است كه با تغییرات فرسایشی تدریجی، پیشرونده و خودبه‌خودی، در بیشتر دستگاه‌ها و عملكردهای فیزیولوژیك بدن همراه است. از این تغییرات، می‌توان به تغییرات در دستگاه‌های درگیر در كنترل تعادل اشاره كرد كه می‌تواند سالمندان را در معرض صدمات جدی ناشی از كاهش تعادل از جمله شكستگی‌های استخوانی قرار دهد و جامعه را متحمل هزینه‌های درمانی بالایی كند. ازاین‌رو، هدف از این تحقیق بررسی عملكرد حركتی سالمندان به‌دنبال تمرینات یوگا و پیلاتس بود.  مواد و روش ها این تحقیق نیمه‌تجربی با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون گروه‌های تصادفی انجام شد كه در آن مردان سالمند چاق بالای 60 سال (6/1±2/62 سال) به‌صورت تصادفی به 3 گروه تمرینات یوگا (21 نفر)، گروه پیلاتس (20 نفر) و كنترل (20 نفر) تقسیم شدند. تمرینات یوگا به‌مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته انجام می‌شد و شامل تمرینات آسانا، تمرینات پرانایاما و تمرینات مراقبه بود. جلسات تمرین پیلاتس به سه مرحله گرم‌كردن، تمرینات اصلی و بازگشت به حالت اولیه تقسیم و تمرینات در حالات مختلف خوابیده، نشسته و ایستاده اجرا می‌شد. حركات از ساده شروع و به‌تدریج بر شدت آنها افزوده می‌شد. تمرینات پیلاتس نیز به‌مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته انجام می‌شد. در این پژوهش، آزمون‌های عملكرد حركتی (آزمون قدرت عضلانی اندام تحتانی، تعادل ایستا، تعادل پویا و انعطاف بدنی) به‌كار گرفته شد و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، آزمون تحلیل واریانس یك‌طرفه و آزمون تعقیبی توكی مورداستفاده قرار گرفت. برای سنجش تعادل ایستا برحسب ثانیه و صدم ثانیه از آزمون استورك استفاده شد. در این آزمون سالمند روی كف پای برتر می‌ایستاد و كف پای دیگر خود را روی كناره داخلی زانوی پای اتكا به‌گونه‌ای قرار می‌داد كه انگشتان كاملاً روبه‌پایین و دست‌ها در طرفین روی تاج خاصره قرار گیرد. با علامت آزمونگر آزمودنی پاشنه پای برتر را از روی زمین بلند و تاجایی‌كه می‌توانست تعادل خود را حفظ می‌كرد. برای سنجش انعطاف‌پذیری از آزمون ولز استفاده شد. آزمودنی با پاهای كاملاً كشیده روی زمین می‌نشست و كف پاهایش را به جعبه انعطاف‌سنج می‌چسباند و با خم‌كردن بدن به جلو بدون خم‌كردن زانوها، با كمك نوك انگشتان هر دو دست اهرم روی جعبه را به طرف جلو حركت می‌داد و تا جای ممكن به جلو خم می‌شد. برای اندازه‌گیری تعادل پویا، آزمون بالا و پایین‌رفتن از پله به‌كارگرفته شد. در این آزمون، آزمودنی‌ها هفت بار از یك صندلی با ارتفاع 20 سانتی‌متر بالا و پایین می‌روند. فرد با یك پا بالا می‌رود و به‌دنبال آن پای دیگر را به بالای صندلی می‌برد و درادامه، ابتدا پای اول و درنهایت، پای دیگر را پایین می‌آورد. هربار تكرار این حركات یك مرتبه محسوب می‌شد و زمانی‌كه آزمودنی هفت مرتبه این كار را انجام می‌داد، ركورد زمانی ثبت می‌شد. برای سنجش قدرت عضلانی پایین تنه و پاها، آزمون صندلی ایستاده مورداستفاده قرار گرفت. آزمودنی درحالی‌كه لبه یك صندلی نشسته بود، طی 30 ثانیه می‌بایست تا حد توان خود می‌ایستاد و دوباره به وضعیت نشسته برمی‌گشت. میانگین تعداد دفعات انجام این حركت در دو دوره زمانی 30 ثانیه‌ای به‌عنوان ركورد نهایی محسوب می‌شد. برای تحلیل داده‌ها، از آزمون تحلیل واریانس یك‌طرفه و آزمون تعقیبی توكی استفاده شد. یافته ها نتایج پژوهش حاضر نشان داد پروتكل تمرینی پیلاتس و یوگا موجب افزایش وزن عضلات و كاهش درصد چربی در اندام تحتانی آزمودنی­‌ها می‌شود (05/0≥P) و بهبود معنی‌داری در نمرات آزمون تعادل ایستا، پویا، قدرت عضلانی اندام تحتانی و انعطاف بدنی به‌وجود می‌آورد (05/0≥P). این در حالی است كه اختلاف معنی‌داری بین دو گروه تجربی در بهبود عوامل مذكور گزارش نشد (05/0≤P). نتیجه گیری براساس یافته‌های این پژوهش، به‌كارگیری تمرینات یوگا و پیلاتس تعادل ایستا و پویا، قدرت عضلانی اندام تحتانی و... بهبود می‌بخشد. ازآنجایی‌كه بهبود متغیرهای عملكرد حركتی مذكور تأثیر بسزایی در جلوگیری از افتادن سالمندان دارد؛ بنابراین، به‌كارگیری این تمرینات برای سالمندان توصیه می‌شود.

Objectives Old age is a period accompanied by automatic, gradual, and advancing corrosive changes in most organs and physiological systems of the body. One such important change is in the systems involved in balance control, which could expose older people to serious damages, such as bone fractures that are associated with high medical costs, due to poor balance. Therefore, the main purpose of this study was to investigate the effect of yoga and Pilates exercises on motor performance of the elderly people. Methods & Materials This study was conducted using a quasi-experimental design. A total of 60 obese subjects (mean [SD] age: 62.2 [1.6] years) were randomly assigned into 3 groups of yoga (n=20), Pilates (n=20), and control (n=20). Yoga practices, which comprised Asana training, Pranaya training, and meditation, were done 3 times a week, for 8 weeks. The Pilates course had 3 sections of warming up, major practices, and cooling down. These practices were done in positions of lying down, sitting, and standing. The movements started from simple activities and gradually got more complicated. Motor performance tests of static and dynamic balance, flexibility, and lower extremity strength were administered. The Stork test was used to evaluate standing balance in terms of seconds and milliseconds. In this test, the old person stands on the dominant foot and put the other foot on the medial part of bearing knee in such a way that the toes point downward and the hands rest on the iliac crests. Then, with the sign of the examiner, the subject lifts his or her dominant heel and try to keep the balance as much as possible. The flexibility was evaluated with Welz test. The subject sits on the ground with legs straight and attaches his or her feet to the flexometer box, then leans forward without bending knees, move the box levers to the front and leans forward as much as possible. The test of climbing stairs up and down was used to measure dynamic stability. In this test, the subjects climb up and down 7 times from a 20-cm height or chair. The subject climbs with one leg and then lifts another leg. Next, he or she brings down the first leg and then another leg. Each climbing is considered one time. When the subject did this activity 7 times, the time is recorded. The standing chair test is used to evaluate the muscle strength of lower extremity and legs. While sitting on the edge of the chair, the subject should stand with the best of his or her power in 30 seconds and then returns to sitting position. The mean of number of activities during two 30-second cycle is regarded as the final record. To analyze the data, we used 1-way ANOVA test and post hoc Tukey test. Results The results indicated that both Pilates and yoga exercises significantly improved the scores of static balance, dynamic balance, power of lower extremity muscles, and flexibility (P<0.05) while no significant difference was found between 2 experimental groups with regard to improvement in movement performance. Conclusion According to our research findings, yoga and Pilate’s exercises can improve static and dynamic balance and lower extremities strength. Since the improvement in the variables of movement performance has a significant effect on preventing falling of older people, we recommend that these exercises should be followed by the older people.