اثر كشندگي سه حشره كش شيميايي و دو عصاره گياهي تجاري روي سن گندم Eurygaster integriceps Puton در مزرعه و آزمايشگاه

سن گندم، Eurygaster integriceps Puton، مهم ترين آفت مزارع گندم و جو در ايران مي باشد. در حال حاضر كنترل شيميايي متداول ترين روش براي كنترل اين آفت به شمار مي رود. در اين پژوهش اثرات كشندگي سه حشره كش شيميايي دلتامترين+تياكلوپريد (با غلظت 1000 ميلي ليتر در هكتار)، لامبداسي هالوترين (با غلظت 75 ميلي ليتر در هكتار)، دلتامترين (با غلظت 300 ميلي ليتر در هكتار) و دو عصاره گياهي تجاري پاليزين®و سيرينول® (با غلظت 1000 ميلي ليتردر هكتار) روي سن گندم در مزرعه و آزمايشگاه بررسي شد. آزمايش هاي مزرعه اي در قالب طرح آزمايشي بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تكرار عليه سن مادر و پوره سن 3 طي سال هاي 1393 و1394 انجام گرفت. نتايج دو سال بررسي نشان داد حشره كش هاي دلتامترين+ تياكلوپريد و لامبداسي هالوترين به ترتيب با ميانگين تلفات 100 و 1/90 درصد بيشترين كارايي را در كنترل حشرات بالغ داشتند. همچنين لامبداسي هالوترين و دلتامترين+ تياكلوپريد به ترتيب با ميانگين تلفات 100 و 38/96 درصد بيشترين تاثير را روي پوره هاي سن گندم داشتند. آزمايش هاي زيست سنجي نشان داد كه دلتامترين و سيرينول® با LC50 معادل 35/1 و 2155 ميكروليتر ماده موثره بر ليتر به ترتيب بيشترين و كمترين كشندگي را داشتند. در هر دو بررسي، عصاره هاي گياهي در مقايسه با حشره كش هاي شيميايي خاصيت حشره كشي كمتري روي سن گندم نشان دادند.

The Sunn pest, Eurygaster integriceps Puton, is the most important pests of wheat and barley fields in Iran. Currently chemical control is the most common control measure of this pest. In this study, the lethal effects of three synthetic compounds, deltamethrin+thiacloprid (1000 ml/ha), lambda-cyhalothrin (75 ml/ha), deltamethrin (300 ml/ha) were compared with two commerical botanical extracts, Palizin® SL 65% and Sirinol® (1000 ml/ha) under the field and laboratory conditions. In the field study, a complete randomized block design with 4 replications was used on 3rd nymphal stages and overwintering adults in 2014 and 2015. The results showed that deltamethrin+thiacloprid and lambda-cyhalothrin with 100 and 90.1% mortality rates on adults were most efficient insecticides, respectively. Also, lambda-cyhalothrin and deltamethrin+thiacloprid with 100 and 96.38% mortality rates were most efficient insecticides on nymphal stages of Sunn pest, respectively. Contact bioassay in the laboratory indicated that the insecticide deltamethrin with LC50 1.35 and Sirinol® with LC50 of 2155 micro liter per liter were the most and least effective insecticides, respectively. Studies in both field and laboratory showed that; botanical extracts had less lethal effect compared with synthetic insecticides on the Sunn pest.