بررسي آسيب پذيري مراكز، تاسيسات و تجهيزات شهري بر اساس ويژگي هاي شهر بندري با نگاه پدافند غير عامل ( نمونه موردي شهر بندرعباس)

Analyzing the Vulnerability of Urban Centers, Facilities and Equipment Based on Port City Features with Passive Defense Board

دسترسي به دريا براي رشد و توسعه اقتصادي، حياتي و ابزاري مهم براي نمايش توان ملي و اقتدار يك كشور است. با توجه به اهميت شهر هاي بندري، بررسي پيشينه سوانح و حوادث به وقوع پيوسته در اين شهر ها نشان مي دهد كه در گذشته بحران هاي طبيعي و انساني بسياري همواره آنها را تهديد مي كند. شهر بندرعباس نيز به عنوان مهمترين شهر بندري كشور، به واسطه موقعيت مكاني خود، در طول تاريخ مخاطرات زيادي را از سر گذرانيده است. با توجه به اين موضوع مديريت بحران و پدافند غيرعامل در اين شهر در ابعاد مختلف نقش حياتي به خود مي گيرد. در اين پژوهش تاسيسات و تجهيزات شهري، شهر بندرعباس را از منظر پدافند غيرعامل، جهت ارزيابي آسيب پذيري آنها در برابر بحران هاي احتمالي مورد توجه قرار داده است كه شاخص هاي آن در 28 گويه در قالب 6شاخص تحت عنوان شريان هاي حياتي و زير بنايي، مراكز مديريت بحران، مراكز دفاعي و امنيتي، تجهيزات شهري، مراكز پشتيباني و كاربري هاي حساس بررسي شده اند، بدين طريق كه هر يك از شاخص ها به صورت مجزا و براساس نظر كارشناسان مرتبط با هر شاخص وزن دهي شده و براساس روش AHP به صورت دودويي مقايسه و وزن دهي شده است در نهايت وزن هر يك از شاخص ها مشخص شده است، نتيجه حاصل از پژوهش نشان مي دهد، شاخص شريان هاي حياتي و زير بنايي با وزن 272/. درصد داراي بيشترين آسيب پذيري و شاخص مراكز پشتيباني با وزن 093/. داراي كمترين آسيب پذيري مي باشد. نتايج تحقيق بيانگر عدم رعايت اصول پدافند غير عامل در طراحي و جانمايي برخي از مراكز، تاسيسات و تجهيزات شهري نظير نيروگاه، بازار بزرگ شهر، پاساژهاي عمده تجاري، پادگان هاي نظامي و فرودگاه، فرمانداري، بيمارستان ها، استانداري و انبار مواد غذايي مي باشد، به نحوي كه در برابر مخاطرات طبيعي آسيب پذير و در صورت حمله ناگهاني دشمن، اين مراكز به راحتي شناسايي شده و شهر در معرض خطر سقوط قرار مي گيرد.

Access to the sea is critical for economic growth and development and an important tool to present national power and authority of a country. Given the importance of the port cities, the background of the accidents occurred in these cities shows that in the past natural and human disasters threatened them a lot. Bandar Abbas City as the countryʹs most important port city has witnessed many dangers due to its location. With regard to the issue crisis management and passive defense in this city obtain a vital role in this city. In this study the urban facilities of Bandar Abbas City are analyzed from passive defense viewpoint to measure their vulnerability against possible crises the indicators of which are analyzed by 28 items as 6 indices including vital arteries and infrastructures, centers of crisis management, security and defense centers, urban equipment, logistics centers and sensitive uses and each index is weighted separately based on expert opinion and weighted and compared by APH method. Finally the weight of each index is determined and the results of this study show that the index of vital arteries and infrastructure with the weight of 0.272 has the highest vulnerability and the index of logistics centers with the weight of 0.93 has the lowest vulnerability. The results of the study indicate a lack of consideration of principles of passive defense in designing and locating some centers, municipal facilities and equipment such as power plants, large town markets, major commercial malls, military bases, airports, government center, hospitals, standards, and food storages so that these centers are easily identified in sudden attack of the enemy and they are vulnerable to natural hazards and subject to collapse.