بررسي اثرات بيولوژيكي تركيبات ساپونيني استخراجي از برگ چغندرقند (Beta vulgaris)، روي شته خالدار يونجه (Therioaphis maculata)

Biological effects of saponin components extracted from sugar beet (Beta vulgaris L.) leaf on spotted alfalfa aphid (Therioaphis maculate Buckten)

در آزمايش حاضر، نقش بيولوژيكي ساپونين هاي برگ چغندرقند در سنجش هاي زيستي شته خالدار يونجه با به كار گيري تكنيك كروماتوگرافي لايه نازك مطالعه شد. بعد از استخراج ساپونين از برگ و تأييد وجود ساپونين، سه غلظت از ساپونين ها، به علاوه يك تيمار جيره غذايي فاقد ساپونين (شاهد) در پنج تكرار مورد تغذيه اجباري شته قرار گرفتند. وضعيت زنده ماني و باروري آن ها ارزيابي و مورد تجزيه آماري قرار گرفت. نتايج زيست سنجي، نه تنها اختلال در باروري را نشان داد بلكه، سميت ساپونين برگ براي شته ها را در غلظت يك ميلي گرم در ميلي ليتر ثابت كرد. برعكس، غلظت پايين ساپونين (0.1 ميلي گرم در ميلي ليتر) نسبت به دو تيمار ساپونين دار ديگر واجد اثرات مفيد حياتي يك براي توليد پوره بود. غلظت هاي متوسط نيز باعث كاهش 50 درصدي باروري شته ها نسبت به تيمار شاهد شدند. نتيجه حاصل از كروماتوگرافي، بيان دو لكه متراكم ساپونين ترپنوئيدي برگ روي پليت TLC بود. نتيجه كلي اين كه تركيبات ساپونيني برگ چغندرقند واجد اثرات بيولوژيكي هستند. لذا، علاوه بر اين كه امكان استفاده از ساپونين برگ چغندرقند براي كنترل آفات از طريق اصلاح و ايجاد تحمل در گياهان وجود دارد، مي توان بعد از آزمايشات خاص، از آن ها  به عنوان سم بيولوژيك و حتي دارو نيز استفاده كرد.

In this study, the biological effects of sugar beet leaf saponins on spotted alfalfa aphid was evaluated using thin layer chromatography. After saponin extraction from the leaf, three saponin concentrations together with a diet lacking saponin (control) were fed to aphids in five replications. The aphids’ survival and fertility were evaluated and analysed. Results not only showed fertility impairment of aphids but also confirmed leaf saponin toxicity for aphids in one mg.ml1 saponin. However, low saponin concentrations had a probiotic effect on aphid nymph production. Medium concentrations also decreased aphid fertility up to 50% compared with control. Chromatography results showed the expression of two dense spots of leaf triterpenoid saponin on TLC plate. It can be concluded that saponin compounds of sugar beet leaf contain biological effects. Therefore, sugar beet leaf saponins can be used for pest management and increasing the plant tolerance through selection and breeding. They could also be used as biological herbicide and even as medicine after further special experiments.