مفهوم امانت الهي در آيه امانت با استناد به دلايل علاّمه طباطبائي

Concept of Divine Trusteeship in the Trusteeship Verse Citing Reasons from Allameh Tabatba’i

يكي از آيات مهمّ قرآن كه اشاره به مقام والاي انسان دارد، آيه امانت مي‌باشد كه از متشابهات قرآن است. تاكنون براي تفسير واژه «امانت» در اين آيه، مصداق‌هاي متفاوت و زيادي بيان شده است كه ابهام آيه را بيشتر مي‌كند. اين نوشتار براي تفسير امانت در آيه مذكور با تحليل تفاسير، روايات، ساير آيات مربوط به امانت و شواهد موجود در آيه 73 سوره احزاب، بسياري از مصاديق مذكور را رَد مي‌كند؛ زيرا اين امانت، امري مربوط به دين حقّ و مقسّم انسان‌ها به سه دسته منافق، مشرك و مؤمن است، امّا بسياري از مصاديق بيان شده براي امانت الهي مقسّم انسان‌ها نيست. از اين رو، قابل اثبات نمي‌باشد. از سويي، استعداد تحمّل امانت الهي فقط در انسان وجود دارد. بنابراين، مواردي كه در ساير موجودات وجود دارد؛ مانند عقل در فرشتگان يا تكليف در جنّيان، قابل حذف از مصاديق امانت است. به نظر مي‌رسد مصداقي كه با شواهد مذكور تناقضي ندارد و مي‌تواند مصداق امانت الهي باشد، كمال دين، يعني ولايت كلّيّه الهي است كه تنها انسان قابليّت پذيرش آن را دارد. از اين رو، خليفه الله گشته است. اين استعداد در انسان كامل، يعني ائمّه(ع)  به اوج كمال خود رسيد. لذا به اوّلين آنان، «امين‌الله» خطاب مي‌شود.

One of the most important verses in the Quran referring to human dignity is trusteeship verse. Different interpretations of the term “trusteeshp” have been offered. This variety in the interpretations adds to the ambiguity of the Verse. This paper attempts to interpret the validity and interpretation of trusteeship in the context of the 73th verse of Ahzab Chapter and rejects many previous interpretations. Because it is a matter entrusted to the God religion and divided mankind into three categories hypocrite, unbeliever and faithful, but many of the examples cited for divine trust do not divide people into such categories and are not verifiable, hence. On the other hand, the capacity of bearing a divine trusteeship exists in human. Therefore, few cases in other organisms such as intellect in angels or jinns’ task are not part of the trustee. It seems that an instance that is not inconsistent with the evidence and may be applicable to divine trust which is the divine perfection of religion that human beings have the ability to accept. The complete human talent in the Imams reached its peak of perfection so the first of them can be addressed as Amin Allah or the trustee of God.