كنش مالياتي و عوامل جامعه شناختي موثر بر آن (مطالعه موردي موديان مشمول ماليات بر ارزش افزوده شهر زنجان)

The Case Study of Tax Action and Effective Sociological Factors for Taxpayers of VAT in Zanjan

هدف تحقيق پيمايشي حاضر، بررسي كنش مالياتي و عوامل جامعه‌ شناختي موثر بر آن در بين مودّيان شهر زنجان است. مرور نظريه‌ها نشان داد كه برخي از آن‌ها به نقش سوژه مختار و خلاّق و برخي بر نقش ساختار در انتخاب گزينه‌هاي تمكين و فرار مالياتي تاكيد مي‌كنند و دسته سوم از نظريه‌ها بر تلفيقي از هر دو تاكيد مي‌كنند كه نظريه گيدنز يكي از مهم‌ترين آن‌ها است. پس از استخراج فرضيّه‌ها، تعاريف نظري و عملياتي متغيّرها، پرسشنامه‌اي با اعتبار و پايايي مناسب تهيه شد. 231 نفر از مودّيان با روش نمونه‌گيري تصادفي جهت تكميل پرسشنامه انتخاب شدند. فرضيّه‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS آزمون شدند. نتايج تحقيق نشان داد عقلانيت ابزاري، اعتماد به مسيولان سازمان امور مالياتي و عدالت نظام ماليات بر ارزش‌افزوده در كنش مالياتي تاثير دارند.

The aim of this research is to study tax action and sociological factors affecting taxpayers in Zanjan. Some theories emphasize on free and creative subject and some others emphasize on the role of structure in selecting the choices of tax compliance and evasion, and the third group of theories emphasize on a combination of both. Theory of Giddens is one of the most important of them. After extracting hypotheses, theoretical and operational definitions of variables, a questionnaire was designed with appropriate validity and reliability. The number of 231 taxpayers was selected to complete the questionnaire by random sampling. The hypotheses were tested using the SPSS software. The results show that instrumental rationality, the social trust structure and perception of tax fairness influence tax action.