شبيه سازي اثر تغيير اقليم بر توليد گندم در شرايط ديم اروميه

Simulation of Climate Change Effect on Wheat Production In RainFed Conditions of Uremia

بروز تغيير اقليم از طريق تغييرات دمايي و بارش در دهه هاي آتي امري حتمي است. بنابراين قبل از برنامه ريزي جهت تقابل با اين پديده، مطالعه اثرات متقابل آنها ضروري است. به اين منظور عملكرد گندم رقم سرداري و دوازده رقم تغيير يافته ژنتيكي فرضي در منطقه اروميه در طي 31 سال گذشته و 26 سال آينده در شرايط كشت ديم اروميه با استفاده از مدل آب و هوايي LAS-WG و مدل SSM-Wheat بررسي شد. نتايج خروجي مدل براي دوره آينده (2014-2040) حاكي از افزايش ميانگين دماي حداقل وحداكثر به ترتيب 73/0و65/0 درجه سانتيگراد در طي 26 سال آينده و به همين ترتيب كاهش ميانگين ميزان بارش روزانه در طول سال از 2/1 ميلي متر(در شرايط گذشته) به 98/0 ميليمتر در روز(در شرايط اقليم آينده) و كاهش ميانگين تشعشع دريافتي روزانه به ميزان 14/0 مگاژول بر مترمربع در روز در طي 26 سال آينده بود كه چنين وضعيتي بيانگر نوعي تغيير اقليم اين ناحيه به سمت گرم شدن، تغييرات بارش بويژه از نقطه نظرتوزيع و ميزان بارش خواهدبود. شبيه سازي توليد محصول گندم در طي دوره هاي گذشته و آينده نشان داد كه مهمترين عامل موثر در افزايش عملكرد دانه و شاخص برداشت، 20 درصد كاهش زمان تا شروع پرشدن دانه (رشد رويشي) ضمن كاهش 20 درصد زمان تا پايان رشد دانه (عدم برخورد دوره پرشدن دانه با خشكي انتهاي فصل) و 20 درصد افزايش كارايي مصرف نور بود. بالاترين عملكرد دانه و شاخص برداشت در ارقام فرضيC1 (افزايش 20 درصد روز تا پايان رشد برگ)، C4(كاهش 20 درصد روز تا شروع رشد دانه+كاهش 20 درصد روز تا رسيدگي دانه)، C6 (كاهش 20 درصد روز تا شروع رشد دانه+افزايش 20 درصد روز تا رسيدگي دانه) و C9 (افزايش20 درصد كارايي مصرف نور) شبيه سازي شد، ضمن اينكه بالاترين بيوماس توليدي نيز به ارقام فرضي C3(افزايش 20 درصد روز تا شروع رشد دانه+افزايش 20 درصد روز تا رسيدگي دانه)، C8 (كاهش 20 درصد روز تا پايان رشد دانه) و C9 (افزايش 20 درصد كارايي مصرف نور) اختصاص يافت. بنابراين در زراعت آينده گندم بايد ضمن توجه به تغييرات درتوزيع و ميزان بارش به توزيع مناسب رطوبت بين مراحل رويشي و زايشي و بهبود كارايي مصرف نور گياه نيز توجه داشت زيرا مي تواند مهم ترين عامل افزايش عملكرد دانه گندم در شرايط حال و آينده باشد.

The occurrence of climate change via temporal and rainfall changes during future decades is inevitable. So, before programing for contrast with this phenomena, studying their interaction is necessary. Hence production of wheat (cv. Sardari) and 12 theorical genetic changed cultivars studied in Uremia during 31 years before and 26 years in future in rain fed conditions using of LARS-WG and SSM-Wheat models. Results for next years (2014-2040) indicated on increasing in mean of minimal and maximal temperatures (0.73 and 0.65 oC respectively) and decreasing in mean of rainfall from 1.2 mm/day to 0.98 mm/dam and diminishing in mean of daily radiation about 0.14 MJ.m-2.d which really is a climate change up to warming, changes in precipitation especially in range and distribution. Results of simulation of wheat production showed that the important effective factors in increasing of yield and harvest index are 20% increasing in time from sowing to seed filling beginning (vegetative growth) mid 20% decreasing in time from sowing to seed filling finishing(not contact of seed filling phase with drought of season end) and 20% increasing in RUE. The most grain yield and HI simulated in theatrical cultivars as: C1, C4, C6 and C9, so the most biomass obtained in C3, C8 and C9 cultivars. Thus we must attend to changes in precipitation range and distribution, so to optimal distribution between vegetative and generation phases with improvement of RUE if we want cultivate wheat in future because it could be the important agent which increase wheat yield in now and future conditions.