اسطوره اسطوره‏ شناسي

The Myth of Mythology

رولان بارت از اسطوره‌شناسي به عنوان ابزاري براي رمزگشايي از ابعاد متفاوت زندگي روزمره و فرهنگ عامه استفاده مي‌كند. گرچه نگاه نكته‌بين بارت در تحليل ابعاد مذكور، تحسين برانگيز است، اما مهم روشي است كه وي را قادر مي‌كند تا بتواند از دلالت‌هاي پنهان پيش‌پاافتاده‌ترين و جزئي‌ترين مسايل زندگي روزمره اسطوره‌زدايي كند. سپس ديگران نيز اين روش را به كار گرفته و تأثير مهمي در حوزه پژوهش‌هاي فرهنگي گذاشته‌اند. در مقاله حاضر، نقد روش مورد استفاده رولان بارت در اسطوره‌شناسي مورد توجه است. براي اين كار، از آراي ژاك لكان و اسلاوي ژيژك استفاده شده است. بارت مقاله اسطوره در عصر حاضر را كه در آن به تفصيل، روش و بينش مورد نظرش را توضيح داده است، با بيان تناقضي پايان مي‌بخشد كه اسطوره‌شناسي قادر به حل آن نيست: اسطوره‌شناسي از ارائه كليت ابژه ناتوان و مدام بين ابژه و رمزگشايي از آن در نوسان است. اين تناقض براي بارت قابل حل نيست و باعث مي‌شود كه تحليل اسطوره‌شناسانه به درك نااستوار از واقعيت منجر شود. ظاهراً راه‌حل اين تعارض، استفاده از مفهوم ناخوداگاه است؛ مفهومي كه بارت آگاهانه آن را از تحليلش حذف مي‌كند. وساطت ناخوداگاه به عنوان گفتمان ديگري مي‌تواند از محدوديت‌هاي دوگرايي شعر (كيفيت طبيعي چيزها) و ايدئولوژي (كيفيت رازآلود چيزها) فراتر رود و پشتوانه نهايي نقد ايدئولوژي را نقطه فراايدئولوژيكي قرار دهد كه براي منتقد اين امكان را فراهم مي‌كند تا محتواي طبيعي و بي‌واسطه تجربه را به عنوان پديده ايدئولوژيك رد كند.

Roland Barthes applies mythology as a means to decode different aspects of everyday life and popular culture. Besides his sophisticated analysis of these aspects, the method that enables him to demythologize even the most trivial aspects of everyday life is important and should be taken into consideration. The Barthian method was applied later by others and influenced cultural studies greatly. The present article examines the method applied by Barthes in his mythology. It does so by applying Lacanian and Zizekian viewpoints. Barthes ends his article Mythology today, which has explained in his method and insight in details, with a paradox that mythology cant solve. According to Barth, Mythology is unable to present its totality and oscillate between object and its decoding. This paradox which Barthes cant solve causes an inconsistent understanding of reality in mythology. It seems that the solution to this paradox is unconscious, the concept Barthes omits in his analysis intentionally. The mediation of unconscious as the discourse of the other can transcend the limitations of the duality of poetry (natural quality of things) and ideology (mysterious quality of things) and supports ideology critique with an extraideological point which enables the critic to reject the natural and unmediated characteristic of experience as ideological.