سنخ‌شناسي انديشه‌ي سياسي امام خميني (ره) درمقايسه با جريان‌هاي فكري معاصر جهان اسلام

Typology of Imam Khomeini’s Political Thought In comparison with the Intellectual Currents of the Contemporary Islamic World

آرا و انديشه­هاي «امام خميني (ره)»، بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران تأثير فراواني در رشد و شكوفايي جامعه‌ي كنوني ايران داشته است. باوجود اين‌كه ايشان مطالب و مباحث فراواني در حوزه­هاي گوناگون فكري ازجمله فقه، عرفان، فلسفه و كلام دارند، اما انديشه‌ي سياسي ايشان همواره به‌مثابه يكي از مهم‌ترين منابع يا شاخص شناخت تفكر انقلاب اسلامي، مورد توجه محققان داخلي و خارجي بوده است. ازاين‌رو بررسي و تحليل انديشه‌ي سياسي ايشان به‌عنوان نخستين ولي فقيه و رهبر سياسي در جهان تشيّع در عصر غيبت، به‌ويژه باعنايت به تحولات سياسي اخير در كشورهاي اسلامي منطقه حائز اهميت و اولويت است. در اين اثنا، در اين نوشتار كوشيده­ايم انديشه‌ي سياسي امام را باتوجه به جريان­هاي فكري معاصر جهان اسلام مورد بازبيني قرار دهيم. در اين پژوهش با تكيه بر روش اسنادي و كتابخانه‌اي، دو اثر از آثار گران‌بهاي امام (صحيفه‌ي امام و ولايت فقيه) به‌عنوان منابع اصلي انديشه‌ي سياسي امام انتخاب گرديده و براساس آن انديشه‌ي سياسي ايشان درقالب سنخ‌شناسي «ويليام شپرد» مورد تحليل و بررسي قرار گرفته است. نتايج بررسي صورت‌گرفته بيان‌گر اين امر است كه انديشه‌ي سياسي امام خميني با توجه به جريان­هاي فكري تشريح‌شده در سنخ‌شناسي شپرد، به جريان «شريعت­گرايي اسلامي» نزديك­تر و شبيه‌تر از ساير جريان­هاست.

Imam Khomeini’s thought, founder of the Islamic Republic of Iran, has had a great influence on the growth and flourishing of contemporary Iranian society. Imam Khomeini’s thoughts has been widely discussed in various intellectual areas such as jurisprudence, theosophy, philosophy and theology, and, in particular, his political thought has been considered as an important source for understanding of Islamic revolution in Iran by domestic and foreign scholars. Therefore, studying and analyzing his political thought as the first Vali Faqih and a great political leader in the Shieah World in the Age of Absence, particularly with attention to the recent political movements in Islamic countries, are of great importance. Accordingly, in this paper, we have attempted to review Imam Khomeini’s political thoughts and make a comparison to contemporary Currents of Thought in Islamic world. We have reviewed Sahife Noor  and Velayat Faqih as the main sources of political thoughts of Imam and reached a type of political thought based on William Shepherds typology. We have indicated that Imam Khomeini’s political thought, compared with the Currents of Thought described in Shepherds typology, comes close to the "Islamic Shariah".