تحليل گفتمان وصيت‏نامه ‏ي شهداي جنگ تحميلي

A discourse analysis of the martyrs’ will of the Iraqi imposed war on Iran

اين مقاله به مطالعه و تحليل پنجاه وصيت­نامه برگزيده از رزمندگان جنگ پرداخته و بر اساس نظريه گفتمان لاكلا وموف توجه خود را بر گفتارهاي خاص و ظرفيت مفصل­بندي­شان معطوف ساخته­است. به عنوان نقطه شروع براي پاسخ دادن به اين سوالات، مضامين و محورهاي اصلي وصيت­نامه شهدا را استخراج كرده و سپس شناسايي شده­اند كه چه نشانه­هايي داراي موقعيتي ممتازند و در رابطه­ي با نشانه­هاي ديگر چگونه در آن گفتمان تعريف مي شوند؟ همچنين به اين سوال پرداخته شد كه وصيت­نامه­ها از طريق قراردادن عناصر در رابطه­اي خاص با يكديگر، چه معاني­اي را تثبيت و حفظ مي­كنند و چه معاني بالقوه­اي را حذف و طرد مي­سازند؟ مضامين و محورهاي اصلي وصيت­نامه­ها عبارت بودند از: «ولايت فقيه و رهبري امام خميني»، «استكبارستيزي و در رأس آن آمريكا»، «واقعه كربلا و شهادت امام حسين(ع)»، «حجاب»، «نماز جماعت و نماز جمعه»، «نفي زندگي دنيايي» و «توصيه به گريستن براي شهداي كربلا به جاي گريستن براي شهادت خودشان». در اين ميان عنصر «ولايت فقيه و رهبري امام خميني» دال مركزي به حساب مي­آيد كه دال­هاي ديگر پيرامون آن مفصل­بندي مي شوند و معنا مي­يابند و بر اساس نظر لاكلاوموف، معناي دال­هاي پيراموني از طريق عمل مفصل­بندي حول دال و نقطه مركزي تثبيت مي­شود. بنابراين ما مي­توانيم از «گفتمان شهدا» سخن بگوييم؛ گفتماني كه از رزمندگان سوژه­هايي ساخته است كه جز به آخرت فكر نمي­كنند؛ سوژه­هايي كه خود قبل از كشته­شدن به آغوش مرگ مي­روند و شهادت در جنگ تحميلي را هم­چون جان دادن در واقعه كربلاي سال 61 هجري مي­دانند.

This article aims at investigating and analyzing 50 selected wills of Iranian martyrs of Holly Defense and concentrates on particular discourses and their capacity of articulation using Laclau and Mouffes discourse theory. As a starting point for answering these questions, the pivotal axes and themes of these wills are extracted and then it is identified which signs have privileged position and how they are defined in their relations with other signs in that specific discourse. Besides, we have discussed what meanings are kept and fixed and also what potential meanings are excluded by these wills through putting the elements in certain relations with each other. The main themes and axes of the wills included: supreme leadership and Imam Khomeini, antiimperialism, events of Karbala, Hijab, Friday prayer and collective prayer, negating mundane world and mourning for Karbala martyrs instead of mourning for the martyrdom of the will writer. Supreme leadership and Imam Khomeini is considered as the main signifier around which other signifiers are articulated and get meaning. According to Laclau and Mouffe, the meaning of peripheral signifiers is fixed by articulating them around the central signifier and main point. Hence, we can talk of Martyrs discourse which make warriors the subjects who think about nothing but afterlife subjects who have already embraced death before they are really murdered and consider dying in the Holly Defense as dying in events of Karbala.