استفاده از آناليز گراديان مستقيم براي شناسايي عوامل محيطي تاثيرگذار بر خصوصيات ريخت‌شناسي گياه دارويي گل‌ماهور

Using Direct Gradient Analysis for the Identification of Environmental Factors Morphological characteristics plant medicinal Verbascum songaricum Schrenk.

هدف از تحقيق حاضر، استفاده از آناليز گراديان مستقيم، جهت شناسايي عوامل محيطي تأثيرگذار بر خصوصيات ريخت شناسي گياه دارويي گل ماهور Verbascum songaricum Schrenkاست. اين پژوهش در مراتع دره حوض، قهيز، ورودي سميرم و قلعه قدم از استان اصفهان و دنا از توابع استان كهگيلويه و بويراحمد انجام گرفت. در همۀ مكان هاي مرتعي مطالعه شده، ويژگي هاي ريخت شناسي ، مشخصات اقليمي، فيزيوگرافي و خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك بررسي شد . براي تجزيه و تحليل روابط بين شاخص هاي گياهي و عوامل محيطي از روش تحليل كاهشي (RDA) به عنوان يكي از روش هاي تحليل گراديان مستقيم استفاده شد. نتايج نشان داد عوامل اسيديتۀ خاك، آهك خاك و جهت جغرافيايي جنوبي با محور اول گونه ـ محيط داراي همبستگي قوي ( به ترتيب 0/87 = r= 0/80 r=0/86 r ) هستند. بافت شني لوم با محور دوم گونه ـ محيط همبستگي متوسط (0/54=r) دارد. متوسط بارندگي سالانه، متوسط تعداد روزهاي يخبندان سالانه، ضريب رطوبتي آمبرژه و متوسط ارتفاع از سطح دريا با محور سوم همبستگي خيلي قوي (0/90=r ) دارند. درصد رس و ظرفيت تبادل كاتيوني به محور چهارم گونه ـ محيط (به ترتيب 0/74= r و 0/54=r ) همبستگي قوي و متوسط دارند. استفاده از آناليز گراديان در اين تحقيق نشان داد كه روش RDA از دقت خوبي برخوردار است و مي تواند شاخص هاي گياهي و عوامل محيطي اندازه گيري شده را به نحو مطلوبي رج بندي كرده و روابط شاخص هاي گياهي و عوامل محيطي را نشان دهد. در مجموع نتايج اين تحقيق نشان داد كه همبستگي معني داري بين شاخص هاي گياهي و عوامل محيطي وجود دارد. آگاهي از روابط عوامل محيطي و شاخص هاي گياهي در مراتع به ما كمك مي كند تا اين يافته ها را در مديريت، احيا و توسعه و زراعي كردن گونه هاي دارويي و صنعتي در حال انقراض به كار بريم.

The main objective of current study was application of direct gradient analysis, to identify the most important environmental factors affecting the Morphological characteristics in plant medicinal Verbascum songaricum.In this study species were collected from Rangeland, Howz Vally, Gahiz, Semeiroom intrance and Ghadam places in Isfahan province as well as Dena in Kohgiloye and Boyer Ahmad province . All locations are in the range of morphological, climatic, physiographic and soil physic-chemical properties were investigated. To investigate the plant index and environmental factors were processed and ordination was done using redundancy analyses (RDA). The result show Acidity of the soil, limestone soil and southern longitude first axis order species - environment has a strong correlation (respectively r = 0/87, r = 0/80, r = 0/86) are. Sandy loam of the second axis - the moderate correlation (r = 0/54) is. The average annual rainfall, the average annual number of frost days, ding coefficient and the average height above sea level of the core ,Emberger Humidity Index correlation (r = 0/90) are. Clay content and cation exchange capacity of the fourth axis - medium (respectively r = 0/74 and r = 0/54) and moderate to strong correlations. In the current study the result of RDA show the relationship among plant indices of the species with ecological circumstances of the area Overall the survey results showed there are a significant positive correlation between plant indices and environmental factors. Awareness of the relationship between environmental factors and indicators of rangeland vegetation to help us to apply these findings, in the management, restoration and development of pharmaceutical and industrial crops, in endangered species.