بررسي تبديل واكه /e/ به /i/ بر اثر همگوني پسرو با واكه /i/ و تبديل واكه /e/ به /u/ بر اثر همگوني پسرو با واكه /u/ در افعال مضارع و امر مبتدا به /be/ در لهجه آباداني در چارچوب نظريه بهينگي

and /e/ to /u/“A Study on Shifting the Vowels /e/ to /i/ in Present tense and Imperative verbs initiating with the morpheme /be/ in Abadani dialect” Depending on Optimality theory”

لهجۀ خوزستاني يا جنوبي كه به لهجۀ آباداني معروف است، يكي از لهجه هاي زبان فارسي است كه كم تر از ديدگاه علمي و زبانشناختي به آن پرداخته شده است. اين پژوهش در نظر دارد تا با روش ميداني و در قالب چارچوب بهينگي و با بهره گيري از محدوديت هايي كه ناظر بر اين انگاره مي باشند، به توضيح و تبيين چگونگي تبديل واكۀ /e/ به /i/ در نتيجۀ همگوني پسرو با واكه ي پيشين /i/ و تبديل /e/ به /u/ در اثر همگوني پسرو با واكۀ پسين /u/، در افعال امري و مضارع مبتدا به /be/ در اين لهجه بپردازد. اين تغييرات واجي در برخي از موقعيت ها رخ نمي دهند. محدوديت هاي وضع شده در نظريۀ بهينگي برآنند تا دليل عدم رخداد هميشگي اين تغييرات را توجيه نمايند. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهند كه اولين همخوان بعد از /be/ در افعال امري و مضارع مبتدا به /be/، يعني همخوان آغازين هجاي دوم، در همگوني يا عدم همگوني واكۀ /e/ با واكۀ پيشين يا پسين بعد از خود نقشي تعيين كننده دارد.

Khuzestani or Jonubi dialect known as Abadani dialect is one of the well-known Iranian dialects to which less research are dedicated. To this end, the present  study aims at investigating, the shifting of vowels /e/ to /i/  and /e/ to /u/   respectively, via the progressive assimilation in imperative verbs with present tense initiating with /be/ in Abadani dialect. These phonological shifts do not occur in all speech events. The analysis of the collected data carried out descriptively within the theoretical framework of Optimality. The optimality tables explain why these processes do not occur in all cases, using the faithfulness and markedness constraints. The results have shown that the first consonant of the neighboring syllable after the morpheme /be/, determines the happening or blocking of the above mentioned transformation.