ارزشيابي سطح حساسيت كك انسان (Pulex Irritans) نسبت به پيرتروئيدها

Evaluation of Susceptibility Status of Human Flea (Pulex irritans) to Different Pyrethroids

زمينه و هدف: كك انسان مهم ترين انگل خارجي است كه با خونخواري از انسان بيماري هاي خطرناكي را منتقل مي كند. به كارگيري حشره كش ها، مهم ترين شيوه ي كنترل اين ناقل محسوب مي شود. تعيين سطح حساسيت جمعيت هاي اين گونه نسبت به سموم رايج در تدوين برنامه هاي كنترلي ضروري به نظر مي رسد. روش بررسي: از شهريور 1392 تا آبان 1393 نمونه هاي زنده ي كك از اماكن داخلي شهرستان هاي خدابنده و ماهنشان استان زنجان جمع آوري شدند. نمونه هاي كك انسان از بين آن ها تفكيك و با دوزهاي مختلف پرمترين و لامبداسيهالوترين تماس يافته و بعد از 24 ساعت ميزان تلفات آن ها مشخص گرديد. مقادير تلفات نمونه ها، در تماس با دوزهاي مختلف سموم آناليز پروبيت شد. يافته ها: در اين بررسي از 1074 نمونه كك، (88/1) درصد كك انسان (Pulex irritans)، (7/2درصد) كك سگ (Ctenocephalides canis) و مابقي (4/7 درصد) كك گربه (Ctenocephalides felis) بود. نتايج زيست سنجي مشخص كرد كه پاسخ جمعيت هاي كك انسان نسبت به سموم پرمترين و لامبداسيهالوترين در مناطق روستايي استان زنجان يكسان بود. مقادير LD50 در شهرستان هاي خدابنده و ماهنشان براي پرمترين به ترتيب 288/40 تا 295/15 ميكروگرم بر سانتي متر مربع و براي لامبداسيهالوترين 0/54تا 21/87ميكروگرم بر سانتي متر مربع ديده شد. كه بيش ار 5 برابر دوز تمايزي اين سموم است. نتيجه گيري: بالا بودن مقادير LD50 سموم پايرتروئيدي مورد بررسي، بيانگر وجود مقامت به اين سموم در جمعيت هاي كك انسان در مناطق مطالعاتي است. لذا تغيير سياست هاي مبارزه، و به كارگيري سموم با مكانيسم تاثير متفاوت براي كنترل اين انگل خارجي در منطقه ضروري مي باشد. بديهي است انتخاب حشره كش هاي موثر بعد از زيست سنجي آن ها در تحقيقات بعدي ميسر است.

Background and Objective: Human flea is assumed as the most dominant ectoparasite associated with transmitting diseases via biting humans. Insecticides are widely employed to curb this vector. Assessment of susceptibility level of populations to various pesticides is necessary for taking appropriate control measures. Materials and Methods: Subsequent to collection of human flee from indoor areas of Khodabandeh and Mahneshan located in Zanjan province from August 2013 to November 2014, they were kept under standard laboratory conditions. The sles were exposed to inconsistent doses of Permethrin and Lambdacyhalothrin and consequently their mortality rates were assessed after 24 hours. Results: Out of 1074 collected fleas, 88.1% were Pulex irritans, 7.2% Ctenocephalides cani and 4.7% C. felis. Bioassay[s1] results gave evidence to homogeneity of study population. LD50 values for permethrin and lambdacyhalothrin were 288.40 ndash 295.15 micro g/ cm2 and 21.87 ndash 24.54 micro g/cm2, respectively. Conclusion: High levels of LD50 values to pyrethroides of human flea in the studied area indicated the requirement of more attention of health workers to control the vector and Further[s2] research is necessary to assess the resistance status of human flea to alternative effective insecticides.