بررسي الگوي مديريت تعارض ذي‌نفعان و ذي‌نفوذان در ابرپروژه‌هاي شهر مشهد

Review the Conflict Management Pattern of Beneficiaries and Influentials in Megaprojects of Mashhad City

ابرپروژه‌هاي شهري، كنشگران و ذي‌نفعان متعددي شامل مسوولين امور شهري، سرمايه‌گذاران، طراحان، پيمانكاران، مالكين و شهروندان را بطور مستقيم و غير مستقيم درگير خود مي‌سازند. لذا شناخت درست ذي‌نفعان و پذيرش اجتماعي از عوامل مهم موفقيت ابرپروژه‌هاي شهري است. شهر مشهد، پروژه‌هاي بزرگ مقياس متعددي را طيّ دو دهه‌ي اخير تجربه كرده است و با وجود طرح انتقادات نسبت به تفكر حاكم بر فرايند تعريف و تصويب الگوي نوسازي و توسعه در اين پروژه‌ها، قلمرو و تعداد اين پروژه‌ها در حال گسترش است. در اين مقاله، با هدف بررسي وضعيت مديريت تعارض در ابرپروژه‌هاي مشهد، از طريق نظريه زمينه‌اي به بررسي سه پروژه نوسازي شهدا، نوسازي مجد و پروژه منطقه‌ي گردشگري سپاد پرداخته شده است. اطلاعات مورد نياز براي پاسخ‌گويي به سوالات پژوهش كه شامل چگونگي حضور و چگونگي الگوي مديريت تعارض كنشگران مختلف در هر پروژه است، از طريق مصاحبه نيمه سازماندهي شده با كنشگران مختلف در اين پروژه‌ها گردآوري شد. طبق نتايج پژوهش، الگوي مديريت تعارض در ابرپروژه‌هاي مشهد بيش از همه مبتني بر اجتناب از بروز تعارض يا رقابت با تعارض بوده و الگوي توافق عمدتاً در تعارضات با سازمان‌ها، سرمايه گذاران، سازندگان و مالكان عمده به كار گرفته شده است.

Urban megaprojects has engaged directly or indirectly different activists and beneficiaries including urban authorities, investors, developers, planners, designers, land owners, residents and citizens. Therefore, the appropriate recognition of beneficiaries and social acceptance is of the main important factors for success of Urban megaprojects. Mashhad has experienced several megaprojects since 1990s and while this kind of urban development has criticized due to their negative consequences, the area and the number of such projects are increasing.This paper aims to assess the conflict management methods in megaprojects of Mashhad, uses grounded theory and three case studies including Majd and Shohada redevelopment projects and Sepad Tourism Zone.. The required data for answering the research questions which include the manner of presence and also the conflict management pattern of different activists in each project, were gathered by semi-structured interview with various activists in this project. The results show that the major conflict management method in Mashhad’s megaproject is mostly based on avoidance of conflict or competing with conflict and the agreement pattern has implemented organizations, manufacturers and major property owners.